به گزارش ایسنا فراخوان پنجمین همایش ملی ادبیات کودک و نوجوان و سومین جشنواره پژوهش (جشنواره رساله‌ها و پایان‌نامه‌های بر‌تر) در قلمرو ادبیات کودک و نوجوان تمدید شد. دکتر سعید حسام‌پور – دبیر علمی پنجمین همایش ملی ادبیات کودک و نوجوان – با اعلام اینکه پنجمین همایش مرکز مطالعات ادبیات کودک ویژه داستان و رمان نوجوان است، گفت: زیبایی‌شناسی رمان نوجوان، رمان نوجوان و بازنمایی مسألههای روان‌شناسی و تربیتی در آن، رمان نوجوان و فلسفه، رمان دینی نوجوان، رمان نوجوان و دفاع مقدس و بررسی فرهنگی و جامعه‌شناسی رمان نوجوان، رمان نوجوان و گونه‌های ادبی، رمان نوجوان و ترجمه و سیر رمان نوجوان در ایران، رمان نوجوان در بازار کتاب، آسیب‌شناسی رمان نوجوان، هنر در رمان نوجوان، رمان نوجوان در آیینه نظریه‌های نقد و رمان نوجوان و رسانه‌های دیگر از محورهای اصلی و پیشنهادی این همایش هستند.
پنجمین دوره این همایش در حالی برگزار می‌شود که نویسندگان، مترجمان و فعالان حوزه ادبیات کودک و نوجوان نسبت به وضعیت ادبیات کودک در کشور انتقادات زیادی را مطرح می‌کنند.
یکی از مسائلی که به تازگی توجه برخی رسانه‌ها را در حوزه ادبیات کودک به خود جلب کرد برگزاری هفته کتاب و انفعال فعالان حوزه کتاب کودک و نوجوان در این زمینه بود. هفته کتاب، بهانه و زمان خوبی است تا انجمن‌های مرتبط با کودک و نوجوان، برنامه‌های خاصی را ترتیب دهند و زمینه‌هایی را فراهم آورند تا بچه‌ها را با کتاب آشتی دهند و آن‌ها را به مطالعه تشویق کنند. اما نهادهای متولی کودک، بی‌تفاوت از کنار این فرصت خوب می‌گذرند و یا به حداقل‌ها بسنده می‌کنند.
انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، یک تشکل مدنی و غیرانتفاعی است که در سال ۱۳۷۷ شکل گرفته و اکنون تعداد اعضای آن به بیش از ۴۰۰ نفر می‌رسد.
حمایت از حقوق مادی و معنوی پدیدآورندگان ادبیات کودک و نوجوان، ایجاد زمینه‌های لازم برای ارائه و نشر آثار ارزنده، تلاش برای معرفی آثار تازه، ایجاد تعامل میان نویسندگان و ناشران مختلف با یکدیگر، ارتباط میان نویسندگان کتابهای کودک و نوجوان با مخاطبان و… از جمله اهداف شکل‌گیری انجمن نویسندگان کودک و نوجوان بوده و هست اما انجمن با بیش از ۴۰۰ عضو، هیچ برنامه ویژه‌ای برای هفته کتاب ارائه نکرد.
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز، به عنوان مهم‌ترین متولی حوزه کودک و نوجوان، فعالیت‌های چشمگیری در هفته کتاب نداشته است. برنامه‌های کانون به اعضا و کتابخانه‌های کانون پرورش فکری محدود شد. روخوانی کتاب، شعرخوانی، قصه‌گویی و بحث و گفت‌وگو درباره کتاب از جمله برنامه‌هایی بود که در کتابخانه‌های کانون پرورش فکری و تنها برای اعضا برگزار شد.
افسانه‌های رو به فراموشی
پریسا برازنده در گفتگو با خبرنگار مهر، به اینکه افسانه‌ها بار فرهنگی یک ملت را به دوش می‌گشند اشاره و بیان کرد: افسانه، مجموعه‌ای از باور‌ها، آیین‌ها، تجربیات و مناسک است و بار فرهنگی یک ملت را به دوش می‌کشد به این معنی که با مطالعه افسانه‌های هر ملت می‌توان به طرز تفکر و نوع نگاه آن‌ها به پدیده‌های اطراف پی برد.
نویسنده «افسانه ابیانه»، افسانه‌ها را حاصل خرد جمعی دانست و افزود: به‌روز شدن، مهم‌ترین ویژگی ادبیات شفاهی است. افسانه‌ها از سرزمینی به سرزمین دیگر می‌روند و نه تنها با فرهنگ هر قوم که با شرایط زمانی و مکانی هم هماهنگ می‌شوند از این‌رو کهنگی در ارتباط با افسانه‌ها معنا ندارد و قصه‌ها و افسانه‌ها به یک منشور می‌مانند که هرکس از زاویه خود به آن می‌نگرد.
برازنده با اشاره به نقش و تاثیر مهم تبلیغات گفت: امروز همه بچه‌ها در سراسر دنیا «هری‌پا‌تر» را می‌شناسند یا با افسانه‌هایی چون سیندرلا و شاهزاده یخی آشنا هستند اما بچه‌های ایرانی، حتی از فرهنگ و قصه‌ها و آداب و رسوم خود بی‌خبرند چون هیچ سازمان و نهادی نیست که افسانه‌ها را معرفی کند. از سوی دیگر وقتی «هری پا‌تر» یا «ارباب حلقه‌ها» نوشته می‌شود از روی آن فیلم و پویانمایی ساخته می‌شود اما در ایران برای چنددرصد افسانه‌ها، این اتفاق می‌افتد!؟
بی‌توجهی به پرورش
همانطور که از نام وزارت آموزش و پرورش هم مشخص است یکی از اهداف اصلی که مدارس باید به آن توجه کنند، بحث پرورش است و شاید بتوان یکی از مهم‌ترین عواملی که به پرورش ذهن و فکر دانش آموز کمک می‌کند، مطالعه در زمینه‌های مختلف و خارج از محتوای درسی است. حال آنکه نه تنها در مدارس کشور به این امر توجه نمی‌شود بلکه محتوای کتب درسی به ویژه کتاب فارسی مدارس نیز از اشکالات بسیاری رنج می‌برد.
در همین زمینه اسدالله شعبانی، شاعر کودکان و نوجوانان در مراسم رونمایی از مجموعه کتابهای همیار معلم، همراه با والدین و راهنمای والدین که ۲۶ آبان همزمان با هفته کتاب در محل انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان برگزار شد، گفت:ای کاش به جای متن‌های بی‌سر و ته ۱۰ داستان و شعر خوب در کتابهای درسی ما بود تا دریچه‌ای به ذهن کودکان باز می‌کرد که آنان در آینده در تشخیص فراورده‌های ادبی و هنری درنمانند.
او اظهار کرد: از همه بد‌تر بی‌توجهی به ادبیات فارسی است. زبان فارسی ظرفیت‌های شگفت انگیزی دارد ولی در جایی که من بعد از ۵۰ سال همچنان از واژه کلمات استفاده می‌کنم بچه‌های ما به راحتی می‌توانند از واژه کلمه‌ها بهره بگیرند. یعنی کسانی که می‌خواهند کتابهای کمک درسی را چاپ کنند باید توجه داشته باشند که آثارشان الزاماً تکمیل کننده کتابهای درسی باشد. کتابهای ما خلا‌هایی دارد که باید توسط علاقه‌مندان به کودکان برطرف شود.
