
بنا بر گزارش ایسنا برخی از سردبیران و مدیران مسئول سایتهای خبری – تحلیلی کشور عصر دیروز، ۲۶ مهرماه با حضور در ساختمان معاونت مطبوعاتی با حسین انتظامی، معاون وزیر ارشاد دیدار و گفتگو کردند.
هر چند در این دیدار تنها برخی از سردبیران و مدیر مسوولان سایتهای خبری شرکت داشتند اما معاون مطبوعاتی درباره ساماندهی سایتهای خبری گفت: تمامی درخواستهای ارائه شده به هیات نظارت بر مطبوعات تا خرداد امسال، بررسی و پاسخ داده شده است، اما هم اکنون حدود ۱۲۰۰ درخواست در هیات نظارت بر مطبوعات منتظر بررسی است که سایتهای خبری با اولویت و مساعدت اعضای محترم هیات نظارت بررسی میشوند.
عزم وزارت ارشاد در فیلتر سایتهای خبری
مساله ساماندهی سایتهای خبری یکی از موارد بحث برانگیز در طی هفتههای گذشته بوده است. علی جنتی، آخر شهریورماه سال جاری گفت که سایتهای خبری بدون مجوز «باید» فیلتر شوند.
وی با اشاره به قانون مصوب مجلس، گفت که «همه مطبوعات و نشریات مکتوب و رسانههای خبری دیجیتال مشمول قانون مطبوعات هستند» و با توجه به این مساله «هر نشریه مکتوب و دیجیتالی باید از هیات نظارت مجوز داشته باشد».
وزارت ارشاد دولت یازدهم مدعی است از آبان ماه سال گذشته (دی و بهمن سال گذشته و خرداد سال جاری) به سایتهای خبری فاقد مجوز برای گرفتن مجوز از هیات نظارت بر مطبوعات ضرب الاجل داده است.
پس از آن فیلترینگ سایتهای خبری در حالی از شهریور ماه آغاز شد که چند روز پیش از آن حسن روحانی، رییس دولت یازدهم در واکنش به افزایش فیلترینگ در ایران، چنین گفته بود: «ما تنها دو چیز یاد گرفتهایم؛ دیوار و فیلتر. خب معلوم است وقتی شما فیلتر را میآورید آنها هم میروند فیلترشکن درست میکنند. اگر قرار بود این مساله حل شود تا الان درست شده بود».
هم زمان با این سخنان روحانی، حسین انتظامی معاون امور مطبوعاتی و اطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به سایتهای خبری فاقد مجوز از هیات نظارت بر مطبوعات، هشدار داد که «مسدود میشوند و مدیرانشان نیز به مراجع صالحه قضایی معرفی خواهند شد».
تقابل قوه قضائیه با وزارت ارشاد
در همین زمینه روز گذشته معاون قضایی در امور شعب دیوان عدالت اداری گفت که شکایت از تصمیم وزارت ارشاد مبنی بر فیلتر سایتهای فاقد مجوز در این مرجع قضایی در حال رسیدگی است. موسی قربانی اظهار کرد: در این باره ابتدا یک دادخواست به منظور رفع فیلتر از سایت «دانا» ارائه شده بود ولی قبل از رسیدگی دیوان عدالت اداری، این سایت رفع فیلتر شد.
وی ادامه داد: چند دادخواست دیگر به خواسته ابطال تصمیم وزارت ارشاد مبنی بر فیلتر سایتهای فاقد مجوز به دیوان عدالت اداری ارائه شده است که طی آنها صدور دستور موقت برای رفع اثر از این تصمیم نیز درخواست شده بود.
قربانی گفت: شعبه رسیدگی کننده در این خصوص دستور موقت صادر کرد و بر این اساس سایتهای فیلتر شده توسط وزارت ارشاد رفع فیلتر میشوند، اما رسیدگی به خواسته اصلی پرونده در صلاحیت هیات عمومی دیوان عدالت اداری است و به همین منظور پرونده بدوا به کمیسیون تخصصی دیوان عدالت اداری ارجاع شده است.
پیشتر نیز محسنی اژهای معاون اول و سخنگوی قوه قضاییه نیز در نشست خبری دوشنبه ۳۱ شهریور ۹۳ در این رابطه گفت که اگر بنای وزارت ارشاد این است که حق دارد جلوی سایتهای ثبت نشده را بگیرد باید این کار را درباره همه سایتهای ثبت نشده انجام دهد.
در مقابل موضع قوه قضائیه، معاون مطبوعاتی و اطلاعرسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت یازدهم فیلترکردن سایتهای بدون مجوز را یکی از فعالیتهای این معاونت برشمرد و گفت: این سایتها شبنامههای مجازی هستند و در برخی موارد به شایعهپراکنی و تهمت زدن روی آوردهاند.
وی با اشاره به رسانههایی که در حوزه مجازی فعالیت میکنند، از این رسانهها به عنوان شبنامههای مجازی یاد کرد و گفت: قانونمند کردن سایتهای فاقد مجوز را در پیش گرفتهایم که ۵ هزار سایت ثبت نشده وجود دارد.
انتظامی با بیان اینکه مهلتی که برای قانونمندکردن شیوه فعالیت این سایتها اعلام شده به پایان رسیده است اظهار کرد: در حال فیلتر کردن این سایتها هستیم که با این اقدام بسیاری از این سایتها مطالبشان را معقولتر کردهاند و این هدف ما است.
همچنین حسین نوش آبادی، معاون حقوقی و پارلمانی وزارت ارشاد چهارشنبه گذشته با تاکید بر اینکه وزارت ارشاد در بحث فیلترینگ سایتهای فاقد مجوز کاملا قانونی عمل کرده است، گفت: راه اندازی سایتها و خبرگزاریها تابع قانون مطبوعات است و همانطور که هیچ روزنامه و نشریهای بدون مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اجازه انتشار ندارد، رسانهها در فضای مجازی هم موظف به دریافت مجوز از این وزارتخانه هستند.
وی در ادامه گفت: وقتی در کشور حتی راه اندازی یک مغازه بدون کسب مجوز از نهاد مربوطه قانونی نیست، طبیعی است که با توجه به حساسیت بسیار بیشتری که رسانهها دارند، در مورد آنها نیز چنین قانونی مصداق داشته باشد.
نوش آبادی همچنین گفت: مبحث دیگری که در تخلفات سایتها و خبرگزاری وجود دارد، مربوط به تخلف رسانههای دارای مجوز میباشد، چنانچه رسانه مجازیای مجوز قانونی فعالیت داشته باشد و مرتکب تخلف شود، بررسی نوع برخورد با این رسانه در حوزه اختیارات کمیته تعیین مصادیق مجرمانه است.
در پایان گفتنی است بسیاری از اهالی مطبوعات به ویژه مطبوعات اصولگرا این نوع برخورد وزارت ارشاد را نوعی فشار بر سایتهای غیر همراه قلمداد کرده و میگویند دولت در این مسیر بین فیلتر سایتهای بدون مجوز تبعیض قائل شده است. در همین زمینه بیژن مقدم، مدیر مسئول و سردبیر روزنامه جام جم چندی پیش گفته بود: وضعیت مطبوعات در دولت جدید نسبت به دولت قبل در حوزههای زیرساختی هیچ تغییری نکرده و در حقیقت بخشهایی که مطبوعات دچار مشکل هستند مثلا در صنعت چاپ یا حل مشکل کاغذ یا رشد تیراژ مطبوعات اتفاق خاصی نیفتاده و شبکههای توزیع بهتر نشده است.
وی در ادامه پیرامون تغییر وضعیت مطبوعات گفته بود: فضای جدیدی برای مطبوعات بوجود نیامده و همیشه وضعیت اینگونه بوده است. اینکه میگویند فشار از روی مطبوعات برداشته شده درست نیست زیرا در دولت قبلی تعدادی مطبوعات تعطیل شدند و در این دولت نیز تعطیل شده است و رفتار هیات نظارت تغییری نکرده است و در همین یک سال تعدای از نشریات تعطیل شدند.
مفدم افزود بود: اینکه دولت بخواهد با رفتارهای تبعیضآمیز فقط دوستانش را تقویت کند بعد دیگران را به حساب نیاورد یا آنها را زمین بزند درست نیست هرچند در دولتهای گذشته نیز همیشه این مسئله مطرح بوده است و همه دولتها اینگونه رفتار میکردند. این رفتار در دولت قبل هم بود و مثلا بحث آگهیهای فقط به یک روزنامه به صورت تبعیضآمیز داده میشد هدف این بود که بقیه روزنامهها رشد نکنند و سه سال طول کشید تا مسئله حل شد.