روز گذشته قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت بابیان این نکته که در حال حاضر هم مردم از کیفیت نان ناراضی هستند و هم نانوایان از اصلاح نشدن قیمت نان اعلام نارضایتی می کنند، گفت:”در سال گذشته ۱۱ هزار میلیارد تومان برای خرید گندم پرداخت شده تا کشاورزان برای تولید محصولات کشاورزی انگیزه داشته باشند ولی در حال حاضر مردم از کیفیت نان راضی نیستند.”
از سوی دیگر رییس اتحادیه نان‌های حجیم هم با بیان اینکه اگر دولت به هر نفر ۹۰۰۰ تومان یارانه نان بپردازد قیمت نان ارزان می‌شود، گفت:”در حال حاضر قیمت نان سنتی و حجیم کیلویی ۳۲۰۰ تومان است، اگر دولت همه چیز را رها کند قیمت نان ۲۶۰۰ تومان می‌شود.”
به نوشته ایسنا، محمدجواد کرمی شنبه در نشست خبری افتتاح نمایشگاه نان، شیرینی و شکلات با بیان اینکه از نان‌های حجیم ۳۰ درصد حق بیمه دریافت می‌شود، گفت: “این درحالی است که از نان‌های سنتی تنها ۱۰ درصد حق بیمه توسط دولت گرفته می‌شود.”
نانواها وزن نان را کم می کنند
بنابراین گزارش، رییس اتحادیه نان‌های حجیم با بیان اینکه ما مخالف پرداخت یارانه دولت هستیم، گفت: “اگر بحث هدفمندی یارانه‌ها آرد و نان که در سال ۱۳۸۹ اتفاق افتاد مجدد نیز اجرایی شود قیمت نان کاهش می‌یابد و کیفیت آن افزایش پیدا می‌کند.”
کرمی همچنین افزود: “اگر یارانه نان آزاد شود بازار رقابتی در این حوزه ایجاد می‌شود به طوری که نانوا نان را به وزن مشخصی که دولت ابلاغ می‌کند می‌فروشد.”
وی با بیان اینکه سه سال است به نانوا قیمت نان ارائه نشده و از آن طرف یارانه تنها به آرد علیرغم توجه به هزینه آب و برق داده شده است، گفت: “این مساله موجب شده است نانوا وزن نان را کم کند که اگر آزادسازی یارانه در این قسمت صورت بگیرد کیفیت نان بالا می‌رود و مصرف آن بهینه می‌شود.”
رییس اتحادیه نان‌های حجیم مصرف نان حجیم را ۱۲ درصد و نان سنتی را ۸۷ درصد عنوان و اظهار کرد: “مقصر اصلی این امر دولت است به همین دلیل باید یارانه نان آزاد شود.”
هر کیلو نان، ۳۲۰۰ تومان
یک خبرگزاری منتقد دولت هم در خبر روز گذشته خود به نقل از وی با انتقاد از شیوه اجرای قانونهدفمندی یارانه‌ها که باعث گران‌تر شدن محصول نهایی می‌شود، گفت: “در حال حاضر مصرف‌کنندگان مجبور هستند نان را گران بخرند، چون از یک طرف دولت مابه‌التفاوت قیمت آرد را می‌پردازد و از طرف دیگر یارانه‌های نقدی را در اختیار مردم قرار می‌دهد که باعث می‌شود به جای ۲۶۰۰ تومان برای هر کیلو نان، ۳۲۰۰ تومان پرداخت شود.”
به نوشته خبرگزاری مهر، کریمی همچنین گفت: “در طول سالهای گذشته به دلیل تحریم‌ها، مصوبات غیرکارشناسی و سایر مشکلات به نقطه ایده‌آل در این حوزه دست نیافته‌ایم، این در حالی است که اگر دولت در رابطه با مصرف نان با کیفیت برنامه‌ای داشته باشد دیگر لازم نیست که هزینه ضایعات بدهد.”
رئیس اتحادیه نان‌های حجیم و صنعتی تاکید کرد: “قرار بود در همان سال اولی که نمایشگاه نان برگزار می‌شود، دولت به حمایت از انجمن‌ها و واحدهای تولیدی نان‌های صنعتی بیاید و از این طریق در تولید نان با کیفیت و بهداشتی قدم موثری بردارد که متاسفانه عملیاتی نشد.”
مردم مجبورند نان را گران بخرند
وی با بیان اینکه موضوع اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها مسئله ایست که به عنوان یک معضل جدی مطرح است، افزود:”شیوه اجرای این قانون که باعث گران‌تر شدن محصول نهایی می‌شود. در حال حاضر مصرف‌کنندگان مجبور هستند نان را گران بخرند. چون از یک طرف دولت مابه‌التفاوت قیمت آرد را می‌پردازد و از طرف دیگر یارانه‌های نقدی را در اختیار مردم قرار می‌دهد که باعث می‌شود به جای ۲۶۰۰ تومان برای هر کیلو نان، ۳۲۰۰ تومان پرداخت شود.”
رئیس اتحادیه نان‌های حجیم و صنعتی تصریح کرد: “اگر یارانه آرد حذف شود و تولیدکنندگان آرد را با قیمت آزاد خریداری کنند و دولت این یارانه را نیز به طور نقدی در اختیار مردم قرار دهد، بازار نان رقابتی می‌شود و هم در شیوه مصرف و هم در بهای تمام شده کالا تاثیر مثبت می‌گذارد.”
کریمی یادآور شد: “در سال ۱۳۸۹ و در ابتدای اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها این تجربه را داشتیم که هم باعث بهتر شدن کیفیت نان و هم مصرف بهینه آن شد. هر چند متاسفانه امروز شرایط به سالهای قبل از ۸۹ برگشته است. مصرف نان حجیم در ایران ۱۲ درصد و مصرف نان سنتی ۸۸ درصد است.”
صدمات ناشی از اجرای ناقص قانون
مهر در ادامه گزارش خود به نقل از دبیرکل کانون صنایع غذایی ایران که به اجرای نادرست قانون مالیات بر ارزش افزوده در طول ۵ سال گذشته انتقاد داشت، نوشت: “به دلیل اجرای ناقص قانون مالیات بر ارزش افزوده، فشار مضاعفی بر تولیدکننده وارد آمده است؛ این درحالی است که اصناف به هنگام خرید محصول از تولیدکننده، ارزش افزوده پرداخت نمی‌کنند و به همین دلیل تولیدکننده تنها حلقه‌ای است که به تنهایی باید این مبلغ را بپردازد و مسبب اصلی آن هم سازمان نظام مالیاتی است.”
دبیرکل کانون صنایع غذایی ایران افزود: “در این شرایط، تقاضای تولیدکنندگان از دولت این است که قبل از وارد شدن ضربات بیشتر به بدنه تولید کشور یا در روند اجرا بازنگری صورت گیرد و یا اجرای قانون را به طور کامل متوقف سازد. در این میان، مواد اولیه‌ای چون آرد و شکر از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند ولی متاسفانه تولیدکننده به هنگام فروش محصول نهایی باید بهای مالیات بر ارزش افزوده همین محصولات را هم بپردازد؛ در حالی که طبق قانون باید مالیات مواد اولیه مانند آرد را پرداخت شده فرض کرد.”
نمایشگاه آرد و نان
مهر همچنین در بخش دیگری از خبر خود با اشاره به سخنان علی معین، مدیر اجرایی هشتمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت آرد و نان که از حضور ۱۱۴ شرکت خارجی و داخلی در مساحتی نزدیک به ۱۰ هزار متر مربع خبر داده بوده، نوشت: “نمایشگاه آرد و نان ۲۴ تا ۲۷ شهریورماه با هدف فرهنگ‌سازی و اصلاح الگوی تولید و مصرف آرد و نان، افزایش سطح فعالیت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری در صنعت آرد و نان، حرکت سازمان یافته در بخش خصوصی در زنجیره تولید و تامین مواد اولیه نان، برگزار می‌شود.”
مردم تحمل افزایش قیمت را ندارند
خبرگزاری کار نیز روز گذشته عنوان اول اخبار اقتصادی خود را به بحث نان و قیمت آن در دولت یازدهم اختصاص داده و نوشت:”دولت روحانی در آستانه تغییر قیمت حساس‌ترین قلم سبد غذایی خانوارهای ایرانی است، آیا دولت یازدهم در خصوص قیمت نان همانند خاتمی عمل می کند یا احمدی نژاد؟”
به نوشته ایلنا، باید به این مهم اشاره کرد که نان در سبد خانوارهای ایرانی دارای اهمیت و جایگاه ویژه‌ای است و مردم دیگر کشش افزایش قیمت نان را ندارند.
این خبرگزاری در ادامه مطلب خود با اشاره به برخی عناوین خبری از جمله “درخواست برای افزایش قیمت نان”، “قیمت کنونی نان منطقی نیست”، “درخواست افزایش قیمت نان در دست بررسی است” نوشت:”این‌ها تیتر‌های رسانه‌های گروهی کشور طی یک ماه گذشته است، تیتر‌هایی که مردم آن را نمی‌پسندد و تمایلی ندارد که هر روز شاهد چنین تیتر‌هایی در روزنامه‌ها و خبرگزاری‌های کشور باشند، اما برخلاف مردم عده‌ای هم هستند که با استفاده از رسانه‌ها تلاش دارند تا به مسئولان دولتی فشار بیاورند و قیمت نان را آنچه که دلخواه خودشان است به تصویب برسانند.”
مخالفت دولت اصلاحات با گرانی نان
ایلنا همچنین می نویسد:”البته این اقدام آنان حرف امروز و دیروز نیست طی سالیان گذشته و در زمان ریاست جمهوری سید محمد خاتمی نیز اقداماتی در این خصوص انجام شد اما دولت اصلاحات زیر بار خواسته‌های آنان به طور کامل نمی‌رفت و موافقان افزایش قیمت نان به حداقل قیمت راضی می‌شدند. در زمان وزارت محمد شریعتمداری، نرخ جدید انواع نان در سال ۱۳۸۳ آخرین سال ریاست جمهوری خاتمی ازسوی وزارت بازرگانی به زیرمجموعه‌های ذیربط بخشنامه شد که براساس آن قیمت نان در انواع مختلف به صورت رسمی افزایشی بین ۱۰تا۱۶ درصد پیدا کرد.
براساس آن، نان بربری با آرد ۷۵ ریالی و با وزن چونه ۶۵۰ گرمی، از قیمت مصوب ۳۵۰ ریال به ۴۰۰ ریال، نان بربری با آرد ۴۵۰ ریالی و با وزن چونه ۷۵۰ گرمی، از قیمت۶۵۰ ریال به ۷۵۰ ریال، نان سنگک با آرد ۷۵ ریالی و با وزن چونه ۷۵۰ گرمی از قیمت ۴۵۰ به ۵۰۰ ریال، نان سنگک با آرد ۴۵۰ ریالی و با وزن چونه ۷۵۰ گرمی از قیمت ۷۰۰ ریال به ۸۰۰ ریال، نان لواش تنوری با آرد ۷۵ ریالی و با وزن چونه ۲۱۰ گرمی از قیمت ۱۴۰ ریال به ۱۶۰ریال، نان لواش تنوری با آرد ۴۵۰ ریالی و با وزن چونه ۲۵۰ گرمی از قیمت ۲۲۰ ریال به ۲۵۰ ریال، نان لواش ماشینی با آرد ۷۵ ریالی و با وزن چونه ۱۹۰ گرمی از قیمت ۱۲۰ ریال به ۱۴۰ ریال، نان لواش ماشینی با آرد ۴۵۰ ریالی و با وزن چونه ۲۵۰ گرمی از قیمت ۲۰۰ ریال به ۲۳۰ ریال، نان لواش قزوینی ماشینی با آرد ۷۵ ریالی و با وزن چونه ۱۹۰ گرمی از قیمت ۱۲۰ ریال به ۱۴۰ ریال، نان تافتون تنوری با آرد ۷۵ ریالی و با وزن چونه ۲۲۵ گرمی از قیمت ۱۵۰ به ۱۷۰ ریال، نان تافتون تنوری با آرد ۴۵۰ ریالی و با وزن چونه ۵۰۰ گرمی از قیمت ۵۰۰ ریال به ۵۵۰ ریال تغییر پیدا کرد.”
مانعی برای گرانی نان نداشتیم
به نوشته این خبرگزاری، اما پس از اتمام دولت خاتمی و بر سرکار آمدن دولت محمود احمدی‌نژاد شرایط به گونه دیگری رقم خورد، به طوری که قیمت نان شیب صعودی به خود گرفت به طوری که دولت همراه با موافقان گام به گام پیش رفت تا جایی که بسیاری از مردم نسبت به افزایش قیمت نان اعتراض کردند. البته بهانه‌های دولت وقت در نوع خود قابل توجه بود، یکبار به بهانه افزایش قیمت سوخت، یکبار به بهانه کمبود گندم، یکبار به دلیل هدفمندی یارانه‌ها و….
یکی از مسئولان وقت در دولت محمود احمدی‌نژاد در این خصوص به ایلنا می‌گوید که شرایط به گونه‌ای بود که ما با مانعی برای افزایش قیمت مواجه نبودیم و همین امر سبب شد تا قیمت نان افزایش پیدا کند. این گفته این مقام دولتی در زمان وزارت مسعود میرکاظمی در حالی است که دولتمردان در نشست‌های خبری خود بار‌ها مطرح می‌کردند که ما تلاش داریم قیمت‌ها را کنترل کنیم و مردم نگران افزایش قیمت نباشند.
بی توجهی عمدی مسئولان وقت
بنابراین گزارش، با این همه قیمت نان در سال ۱۳۹۲ و روز‌های پایانی دولت احمدی‌نژاد نشان از بی‌توجهی مسئولان وقت دارد به طوری که قیمت هر قرص نان سنگک ۸۰۰ تومان، قیمت هر قرص نان بربری ۷۰۰ تومان، قیمت هر قرص نان تافتون ۳۰۰ تومان و قیمت هر قرص نان لواش ۱۶۰ تومان بوده است. حال باید دید که آیا مسئولان دولت تدبیر و امید زیر بار این افزایش قیمت نان که از سوی برخی افراد و فعال در اتحادیه‌های نانوایی مطرح شده است می‌روند یا خیر؟ و آیا آنان همانند خاتمی عمل می‌کنند یا محمود احمدی‌نژاد؟، البته باید به این مهم اشاره کرد که مردم دیگر کشش افزایش قیمت نان را ندارند و نان در سبد خانوارهای ایرانی دارای اهمیت و جایگاه ویژه‌ای است.
