در شرایطی که همگان امیدوار بودند که مذاکرات اخیر هسته‌ای گروه ۱+۵ و ایران منجر به توافق‌نامه‌ای نهایی گردد و تابوی چندین ساله به نتیجه نرسیدن این مذاکرات شکسته شود، بازهم شاهد این مساله بودیم که طرفین بدون دست یافتن به نتیجه‌ای مذاکرات را به مدت چهارماه دیگر تمدید کردند.
قرار بود مذاکرات وین که از روز یازدهم تیرماه در حال انجام بود در تاریخ ۲۹ تیر جایگزین موافقنامه موقتی ژنو شود که شش ماه پیش حاصل شده بود، اما این مذاکرات در وین به اهداف خود نرسید و اکنون قرار است دوباره طرفین پای میز مذاکره بنشینند.
بر اساس اخبار منتشر شده ایران و گروه ۱+۵ توافق کردند مذاکرات خود بر سر برنامه هسته‌ای ایران و تحریم‌های غرب را برای چهار ماه دیگر ادامه دهند و همزمان با این مساله آمریکا نیز اعلام کرده حدود سه میلیارد دلار دیگر از دارایی‌های ایران را به عنوان بخشی از توافق نامه ژنو آزاد می‌کند و در برابر ایران باید به رقیق کردن اورانیوم ۲۰ درصدی خود بپردازد.
اما با وجود رویکرد مثبت و روند رو به جلو برای رسیدن به توافق، طولانی شدن مذاکرات برای ایران مطلوب نیست زیرا طولانی شدن مذاکرات به معنای تداوم تحریم‌ها و ادامه فشارهای اقتصادی بر مردم است.
اتخاذ سیاست‌های تهاجمی در دولت قبل و بستن راه‌های رسیدن به توافق، انزوای ایران و تحریم های گسترده برای کشور را به دنبال داشت و راه رسیدن به توافق را در شرایط کنونی نیز با مشکل مواجه کرده است، در این زمینه محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه و سرپرست تیم مذاکره کننده ایران می گوید: کاری که می‌خواهیم انجام دهیم، بسیار سخت است و می‌خواهیم یک راه ۱۰ ساله را در دوره‌ای که دنیا به دنبال فشار آوردن به ایران بوده است، تغییر دهیم.
وی در ادامه تصریح می‌کند: آنچه می‌شد بدون توافق‌های سیاسی و دستیابی به فهم مشترک تدوین کرد، انجام شده و حالا نیاز به آن فهم مشترک است و شاید به همین دلیل است که نیاز به تمدید مذاکرات باشد.
در هر چند دو طرف موافقت خود را تمدید مذاکرات اعلام کرده‌اند اما این سوال مطرح می‌شود که ادامه یافتن این مذاکرات، چه تاثیری بر فضای سیاست داخلی ایران خواهد گذاشت و چه کسانی از طولانی شدن روند مذاکرات و احیانا به نتیجه نرسیدن آن خوشحال خواهند گردید؟
در صحت این مساله که نظام جمهوری اسلامی به رهبری آیت الله خامنه‌ای تلاش دارد هرچه سریعتر این مذاکرات را به نتیجه رسانده و فشارهای اقتصادی ناشی از این مساله را کاهش دهد، هیچ شکی وجود ندارد، اما در این میان تندرویانی که خود را پیرو رهبر می‌نامند اما عملا ساز مخالفت با وی را در بحث هسته‌ای کوک می‌کنند تمامی تلاش و امکانات خود را به کار می‌گیرند تا روند مذاکرات به بن بست رسیده و توافقی حاصل نشود.
هرچند آیت الله خامنه‌ای از تیم مذاکره کننده حمایت می‌کند ولی تندرویان حکومتی با نادیده گرفتن این حمایت به نتیجه رسیدن مذاکرات را فاجعه‌ای برای کشور می‌دانند.
سعید قاسمی٬ از فرماندهان حزب‌الله در واکنش به انجام مذاکرات با بیان اینکه چنانچه مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ به نتیجه برسد٬ باید فاتحه ولایت فقیه را خواند، گفته است: راهی که تیم مذاکره کننده هسته‌ای در پیش گرفته به ترکستان می‌رود٬ چیزی به معنای برد‌ـ برد وجود دارد، اصطلاح لجنی است که درست شده تا حزب‌الله را فریب بدهد.
تندرویان نزدیک به جبهه پایداری و مصباح یزدی از زمان امضای توافق نامه ژنو تحت عنوان دلواپسان به روش های مختلف اعتراضات خود را نشان داده‌اند و با وجود حمایت مکرر آیت الله خامنه‌ای از تیم مذاکره کننده، آنان را خائن به کشور و توافقات صورت گرفته را ترکمنچای دیگری می خوانند.
محسن غرویان٬ از شاگردان سابق محمدتقی مصباح یزدی در این زمینه می گوید: این دلواپسان با دلواپسی‌های خود مخالفت صریح با رهبری می‌کنند، دلواپسان با این رفتار خود زمینه ساز بروز فتنه دیگری در کشور خواهند شد.
بدون تردید شکسته شدن تابوی توافقات هسته‌ای در ژنو برخی گروههای سیاسی تندرو را چنان آشفته کرد که تلاش کردند با تمام قوا بر دولت یازدهم بتازند گویی توافق نامه ژنو منافع عمده ای از این گروه‌ها را به خطر انداخته و آنان را دلواپس کرده است.
این طیف مخالف که همواره خود را حامی مردم و نگران عزت و اقتدار ملی معرفی می‌کنند گویا فراموش کرده‌اند که سیاست‌های اشتباه و دور از منطق دولت مورد حمایتشان چه به روز اقتصاد کشور آورده و چه مشکلات عدیده ای را بر دوش مردم قرار داده بود.
این گروه‌ها به واسطه حاشیه امنی که از آن برخوردار هستند به راحتی با استفاده از تریبون‌های مختلف سیاست‌های صلح جویانه دولت را به نقد می‌کشند و رویکرد تعامل گرایانه و تنش زدایی با دیگر کشورها را سازش و خیانت می‌نامند.
بی گمان دلیل مخالفت این گروه‌ها برای رسیدن کشور به یک آرامش سیاسی و اقتصادی ریشه در به خطر افتادن منافع مادی آنان است که توانستند به قبل شرایط تحریم، سودهای هنگفتی به جیب زده و رسیدن به توافق برای آنان به معنای از بین رفتن فضای انحصاری و رانت‌های اقتصادی است.
در این میان دولت حسن روحانی نیز از طولانی شدن روند مذاکرات نیز ناخشنود است زیرا گشایش فضای اقتصادی کشور که یکی از مهمترین شعارهای انتخاباتی وی بود در گرو به نتیجه رسیدن مذاکرات و برداشته شدن تحریم‌ها است.
در خاتمه باید گفت طولانی شدن روند مذاکرات بیشترین سود را نصیب افراطیون و تندرویان می کند و امید است دولت یازدهم بتواند با اتخاذ تدابیری راهی که برای سربلندی و آرامش گشور شروع کرده است را به سرانجام رساند.
