سخنان حسن روحانی و موضع گیری‌های وی در عرصه مسائل فرهنگی و اجتماعی طی دو هفته گذشته، باز هم تیغ تیز انتقادات تندرویان و افراطیون حکومتی را متوجه سیاست‌های فرهنگی دولت یازدهم کرده است.
رئیس جمهور ایران روز شنبه گذشته با بیان اینکه “بگذاریم مردم در سلامت روحی و راحت باشند” گفته است: نباید به زور کسی را به بهشت برد و در زندگی مردم دخالت کرد و باید اجازه داد مردم خود درباره بسیاری از مسائل فرهنگی و اجتماعی تصمیم بگیرند.
وی تاکید کرده است: این قدر در زندگی مردم هر روز مداخله نکنیم ولو به خاطر دلسوزی، بگذاریم مردم راه بهشت را انتخاب کنند، به زور و شلاق نمی شود مردم را به بهشت برد.
این سخنان موجب عکس العمل شدید محافظه کاران گردیده و احمد خاتمی امام جمعه موقت تهران در واکنش به اظهارات روحانی می گوید: نظام نمی‌خواهد کسی را به زور به بهشت بفرستند٬ اما دولت نباید جاده صاف‌کن جهنم شود٬ صبر حزب‌الله حدی دارد و با اشاره رهبر ریشه فساد را خشک خواهد کرد.
وی افزوده :نباید با حرف‌هایمان گناهکاران را جرى کنیم و اگر نمی‌خواهید در عرصه فرهنگی کاری کنید حداقل سنگ‌اندازی نکنید.
باز کردن فضای سیاسی و فرهنگی یکی از شعارهای اصلی حسن روحانی در دوران انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری بود و وی در آن دوران، با بیان اینکه “اگر فضا باز شود کسی ضرر نخواهد کرد”، تغییر رویکرد دولت یازدهم در عرصه های فرهنگی و سیاسی را وعده داده بود.
اما با وجود گذشت حدود یکسال از انتخاب وی به عنوان رئیس جمهور ایران، هرگونه تجدید نظر در عرصه‌های مختلف به ویژه فرهنگ، به مثابه تابو شکنی از سوی محافظه کاران حکومتی معرفی و با آن مقابله شده است و دولت یازدهم نتوانسته در اجرای آن توفیق چندانی کسب کند.
تندرویان حکومتی سالهاست با انکار نقش مردم و اشاعه فرهنگ رعب و وحشت در فضای جامعه تلاش دارند پایه های حاکمیت را استحکام بخشند و در این زمینه باز شدن فضا به ویژه در عرصه های فرهنگی و سیاسی را بزرگترین دغدغه خود می‌دانند.
دولت یازدهم اصلاح سیاست های کلان فرهنگی را یکی از اولویت‌های خود نام نهاده بود، اما این مساله به مهمترین نگرانی محافظه کاران بدل شده به گونه ای که آیت الله خامنه‌ای، امسال را سال مقابله با رخنه و تعرض فرهنگی دشمنان نامیده است و خطر آن را حتی از مشکلات اقتصادی هم مهمتر ذکر می‌کند.
این مساله نیز از سوی روحانیون نزدیک به وی همواره بیان می‌شود، بطور مثال احمد علم‌الهدی در خطبه‌های نماز جمعه هفته گذشته شهر مشهد با حمله به دولت روحانی گفته است: شلاق که سهل است٬ با همه قدرت جلوی کسانی که مانع بهشت رفتن مردم شوند خواهیم ایستاد.
تنگناهای اقتصادی و تحریم‌های فلج کننده باعث گردیده نرمشی اجباری در رویکرد سیاست خارجی نظام صورت گرفته و راه گشایش مناسبات سیاسی و اقتصادی با دولتهای غربی رنگ و بویی تازه به خود بگیرد، اما همزمان شاهد این مساله هستیم که طرح انبساطی در عرصه خارجی با طرح انقباضى در عرصه داخل مواجه شده و هر روز محدودیت‌های بیشتری از سوی محافظه کاران به ویژه در بحث آزادی های فردی و اجتماعی مطرح و اجرا شود.
به نظر می‌رسد باندهای افراطی در نظام تلافی لبخند به خارج را با کاربرد مشت آهنین در داخل تلافی می‌کنند و انسداد فضای سیاسی و فرهنگی را راهگشای جلوگیری از حضور مردم در عرصه های مختلف می‌دانند.
دوران ریاست جمهوری سید محمد خاتمی به دوران وحشت افراطیون از باز شدن فضای سیاسی کشور بدل شده و تحت هر شرایطی می کوشند که دیگر آن شرایط در کشور ایجاد نشود و برای نیل به این مقصود همواره ایجاد فضای امنیتی و انسدادی در کشور را سرلوحه اعمال خود قرار می دهند.
این تندرویان حکومتی که جنس سخنان حسن روحانی را با نوع عملکرد رییس دولت اصلاحات یکسان می‌بینند، معتقدند رئیس جمهور کنونی ایران دارد پای در همان مسیری می‌گذارد که سید محمد خاتمی نیز آن را پیمود و این مساله پاشنه آشیلی برای حیات این تندرویان تبدیل شده است.
در این زمینه محمد تقی مصباح‌یزدی، بنیانگذار و مدیر موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی و رهبر فکری جبهه پایداری گفته است به دولت حسن روحانی انتقادات مبنایی دارد، اما نگرانی اصلی او سیاست‌های فرهنگی دولت یازدهم و شباهت آن با سیاست تساهل و تسامح دولت محمد خاتمی است.
به نظر می‌رسد حسن روحانی طبق وعده‌های انتخاباتی خود تلاش دارد تغییر سیاست‌های کلان فرهنگی و سیاسی را در کشور به سرانجام برساند و بر این نکته نیز واقف است که در این مسیر با وجود مقابله تندرویان حکومتی حمایت های مردمی را به همراه دارد.
اگر روحانی بتواند این سیاست‌ها را نه در حد حرف و شعار، بلکه با عمل خود به منصه ظهور برساند، نه تنها در اجرای شعارهای خود موفق شده بلکه راه را برای دوره دوم ریاست جمهوری خود با حمایت مردم هموار خواهد کرد.
