
با افزایش دما و گرم شدن هوا در این روزها، باز هم بحث حجاب و برخورد با افرادی که نوع پوشش آنان از نظر جمهوری اسلامی دارای ایراد است شدت پیدا کرده و نیروی انتظامی با قانونی تحت عنوان “طرح عفاف و حجاب” چندین سال است با گماردن گشت های ارشاد، برخورد با افرادی که دارای حجاب نامتعارف بودهاند را در دستور کار خود قرار داده است.
از اوایل روی کار آمدن دولت احمدینژاد در سال ۱۳۸۴، گروههای مختلف اصولگرا مطالبات اجتماعی گستردهای را مد نظر قرار دادند و در رابطه با حجاب، طرح ارتقای امنیت اجتماعی را در سال ۱۳۸۵ به تصویب رساندند و به دنبال آن مردم در سطح شهرها شاهد حضور ونهای سبز رنگ با عبارت گشت ارشاد بودند که این گشت ها با افراد دارای پوششهای نامناسب و برخورد و آنها را به درون ونها راهنمایی می کردند.
اجرای طرح عفاف و حجاب قانونا به ۲۶ وزارتخانه و سازمان سپرده شد اما نیروی انتظامی به صورت گشت ارشاد و سپاه و بسیج با استقرار گشتهای بازرسی و برخوردهای تند عملا مسئله حجاب را تبدیل به بحثی امنیتی کردند.
با پایان دوران احمدی نژاد و انتخابات ۹۲ و انتخاب حسن روحانی به عنوان یازدهمین رئیس جمهور ایران یکی از مباحثی که بر روی آن مانور تبلیغاتی صورت گرفت بحث ادامه روند فعالیت گشت ارشاد در جامعه بود که رئیس دولت یازدهم در سخنانی برای اولین بار در طول حیات نظام جمهوری اسلامی بین حجاب و عفاف تفاوت قائل شد و عفیف بودن را منوط به داشتن حجاب ندانست.
در تازه ترین اظهار نظر حسن روحانی در مراسم گشایش بیست و هفتمین نمایشگاه کتاب تهران گفته بود که صاحبان فرهنگ به ارشاد و گشت ارشاد نیاز ندارند و این آنها هستند که باید دولتمردان و دولتها را ارشاد کنند.
در این زمینه جانشین فرمانده نیروی انتظامی و معاون فرهنگی اجتماعی سپاه پاسداران بدون نام بردن از حسن روحانی به صراحت به سخنان او در مراسم گشایش نمایشگاه کتاب واکنش نشان دادند و تنها یک روز پس از طرح سخنان رئیس جمهور، نیروهای پلیس امنیت اخلاقی مقابل ورودیهای مصلای تهران، محل برگزاری نمایشگاه کتاب مستقر شدند.
احمدرضا رادان در این رابطه گفت: ما بر روی وجود گشت ارشاد و گشتهای تامین امنیت اخلاقی با هیچ کس بحثی نداریم و هیچ جای بحثی در مورد وجود یا عدم وجود گشت امنیت اخلاقی وجود ندارد.
حمیدرضا مقدمفر معاون فرهنگی سپاه نیز در سخنرانی پیش از خطبههای نماز جمعه مسئولان را به عدم درک ابعاد “تهاجم فرهنگی غرب” متهم کرد.
این در حالی است که از ابتدای برخوردهای قهر آمیز در بحث حجاب، نتیجه و عملکرد این برخوردها از سوی برخی مسئولان و مردم زیر سوال رفته و همگان به ناموفق بودن این اعمال اذعان دارند که تنها بدنامی پلیس را به دنبال داشته و بدحجابی را به عنوان عملی اعتراضی در مقابله با حاکمیت در بین جوانان بدل کرده است.
انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ نیز در واقع تبلور همین گونه تقابلها بود که مردم به کاندیدای حاکمیت روی خوش نشان ندادند و فردی را به عنوان رئیس جمهور انتخاب کردند که امید داشتند به وسیله او تغییر را در سطح جامعه احساس کنند و از جهت دیگر به حاکمیت نشان دادند که اگر بخواهد بر خلاف خواست جامعه حرکت کنند چیزی جز منفوریت گریبانگیرش نخواهد شد.
اما در این زمینه نقدهای بیشماری به عملکرد دولت یازدهم وجود دارد، حسن روحانی با شعار اعتدال گرایی و باز گردادن جایگاه واقعی مردم پا به عرصه انتخابات نهاد و با اقبال مردم پیروز شد و در ادامه حفظ حقوق شهروندی را یکی از اولویت های مهم دولت خود برشمرد.
رئیس دولت یازدهم در این راستا تبیین حقوق شهروندی را سرآغاز حرکت برای رساندن ایرانیان به جایگاه واقعی خود نام نهاد، اما در عمل مشاهده میشود این منشور نیز همانند بسیاری دیگر از متون تبلیغاتی، راهی برای راضی کردن خاطر رای دهندگان است بدون آنکه عزمی جدی و راهکاری عقلائی برای تغییر ساختارها وجود داشته باشد که نمونه بارز آن را در بحث ادامه حضور گشت های ارشاد در سطح معابر و برخوردهای تند و نامتعارف با مردم مشاهده کرد.
البته مساله حجاب در ایران، خطیبان جمعه و متدینان را به سوز و گداز وا میدارد و آنرا نماد تهاجم فرهنگی غرب عنوان میکنند، در این زمینه محمدتقی مصباح یزدی مدیر موسسه امام خمینی با انتقاد از سیاستهای فرهنگی دولت یازدهم گفته که تحصیلکردههای بریتانیا٬ آمریکا و فرانسه مهمترین عوامل انحراف فرهنگی در جمهوری اسلامی هستند.
در خاتمه باید گفت جامعه رای دهندگان با انتخاب حسن روحانی میخواهند باور کنند که دوران دیگری آغاز شده است و همین امید به تغییر، باعث بارور شدن آرزوهایی گردید که مردم را به پای صندقهای رای کشاند، و در این زمینه دولت باید با اقدامات عملی سعی در ادامه همراهی مردم با خود را داشته باشد و در غیر اینصورت به همان سرنوشتی دچار خواهد شد که دولت احمدی نژاد آنرا آزمود و نتیجه اش چیزی نشد جز تصویرى که از وی و دولتش میان مردم باقى ماند.