
بشر، با سرعت زائدالوصفی در زمینهی علم و فناوری پیشرفت میکند. فناوری و دانشى که دستآوردهایش، در زندگی روزمرهی همه نفوذ کرده و عملا زندگی بدون آن دستآوردها، امکانپذیر نیست. یکی از زمینههای پیشرفتِ علم، که تغییرات اساسی را در زندگی انسانها بوجود آورده، همان پیشرفت در وسایل بازی و سرگرمی است. بازیای که در ایران، تا همین چند سال پیش، گل کوچک در کوچهها و گرگم به هوا در خانهها و عو زنجیر باف در سطح مدارس بود. اما حالا و به میمنت علم، کمتر پیش میآید که صدای زنِ خانهداری، به شکایت از سر و صدای ناشی از سر ظهر فوتبال بازی کردنهای توی کوچهها، بلند شود. این سالها، نوجوانان و جوانان، زندگیشان را در دل رایانههای خود میجویند و بازیهایشان را نیز در همان فضا انجام میدهند.
البته که بازیهای رایانهای، در سر تا سر جهان، بحثبرانگیز شدهاند و نقدهای فراوانی بر آنها وارد شده است. از این قبیل است خانوادههایی که به تولید خشونت توسط این سرگرمیها اعتراض میکنند؛ و تحقیقاتی که اعلام میکنند برخی از بازیها، تاثیرات مخربی بر روح و روان کودکان و نوجوانان و حتی جوانان میگذارند؛ و منتقدانی که نسبت به فاصلهی ایجاد شده بین مجذوب شدهگان بازیهای کامپیوتری با خانوداههایشان ابراز نگرانی میکنند.
از آن طرف، طراحانِ سرگرمیهای کامپیوتریای را داریم که میدانند در نهاد هر فرد، تمایل به خشونت، نقش مهمی بازی میکند و مسلما هرچقدر که بازیها خشنتر بشوند، افراد بیشتری جذبشان میشوند و فروش محصول و سود حاصل از آن نیز بیشتر میشود. همچنین، هستند افرادی که با موضعگیریهای مذهبی، سیاسی و غیره نیز، اقدام به طراحی بازیها میکنند.
از چندی پیش، مسئولان و غیرِ مسئولان، به صرافتِ “ایرانی-اسلامیزه کردنِ گِیمهای کامپیوتری” افتادند. چرا که معتقدند اولا بازیهای خارجی، تولید خشونت میکنند؛ ثانیا فرهنگ غربی، همراه با این بازیها وارد ایران میشود؛ ثالثا بسیاری از این بازیها، با هدف ضربه زدن به اسلام، تولید میشوند. برای مثال، وبلاگ “پایگاه شهید نوابِ موسسهی یاران سبز موعود”، لیستی بلند بالا همراه با توضیحات، از بازیهایی با اهداف ذکر شده تهیه کرده است و مدعی است که مثلا بازیای به نام “جنگهای صلیبی”، دو هدف را دنبال میکند. یکی این که “مسیحیت بر اسلام حکمفرمایی میکند” و دوم این که “سازنده، میخواهد تلقین کند که مسلمانان افرادی وحشی و خشمگین هستند”.
سال ۱۳۸۷ “انجمن بازی سازان انقلاب”، به منظور حمایت بیشتر از سازندگان بازیهای انیمیشنی ارزشی و با هدف آموزش، تولید، اطلاع رسانی و ایجاد ارتباط بین دستگاههای متولی، تشکیل شد. “دبیر انجمن بازی سازان انقلاب”، پیشتر، در گزارش “مشرق نیوز” که به نقل از “کیهان” منتشر شده، گفته بود: “ساخت بازیهای مرتبط با فرهنگ و تمدن ایرانی، دفاع مقدس و داستانهای قرآنی باید در دستور کار جدی بازی سازان قرار گیرد”.
“بابک کرباسی” همچنین در بارهی علت جلوگیری از ورود برخی از بازیهای خارجی میگوید: “در برخی از این بازیها کشورهای مسلمان را به عنوان تروریست مطرح میکنند و کسانی که اهداف سیاسی دارند از دریچهی رسانهی بازی، سعی در رسیدن به مقاصد شوم خود میکنند”.
یکی از نتایج این انتقادات و فعالیتها، تشکیل موسسهای، به نام “موسسهی هنر ناب اسلامی” است که از مهر ماه سال ۱۳۸۸ به عنوان یکی از نخستین مؤسسات فرهنگی دیجیتال، مجوز نشر دیجیتال را از مرکز توسعه فن آوری و رسانه های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرده است. طی سالیان متوالی، لوحهای تقدیری نیز از سوی وزارت ارشاد، به این موسسه تقدیم شده است. این موسسه، مسئولیت طراحی بازیهای به قولی اسلامی را هم بر عهده دارد. برای مثال، بازیای به نام “شلیک به مرتد” را طراحی و تحت عنوان “بازیهای تولید شده با موضوع معارف اسلامی” در سایتش قرار داده است. در این بازی، فرد پشت کامپیوتر باید شاهین نجفی را مورد هدف اسلحهاش قرار دهد. و در نهایت این جمله را میخواند، یا میگوید که: “این فقط یک تمرین بود، ولی مطمئنا ما او را خواهیم کشت، حتی اگر در این را به شهادت برسیم”. همچنین است بازیای با عنوان “بازگشت مختار” (با ترجمهی “Return of Mokhtar”!) که توسط “وبلاگ نفوذی” طراحی و تولید شده و در سایت این موسسه قرار داده شده است. طی این بازی باید موسوی و کروبی و خاتمی (موسوم به سران فتنه) را کشت؛ باید نمادهای انگلیس و اسرائیل و امریکا را منهدم کرد. طراحان، در پایان صفحهی معرفی این به اصطلاح بازی، قید کردهاند که “کسانی که ما را به دلیل انجام چنین کارهایی به خشونت طلبی متهم می نمایند بدانند که این کارها تنها قطرهای از خشم انقلابی ملت ایران است که در فضای سایبر نمود پیدا کرده است”.