محسن فضلی از روز ۶ اسفند ۱۳۹۲ با حکم مدیرعامل، سرپرستی معاونت فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را بر عهده گرفت. به گزارش خبرگزاری مهر، حکم انتصاب وی که جانشین محمد باقر آدوسی معاون سابق فرهنگی شده است صبح روز ۶ اسفند در آیینی رسمی به وی اعطا شد. فضلی از سال ۱۳۷۳ مدیریت کانون استان تهران را تا ماه پیش بر عهده داشت و پس از آن به عنوان مشاور مدیرعامل به فعالیت‌های خود در کانون ادامه می‌داد.
اکنون او با تجربه نزدیک به ۲۰ سال مدیریت در کانون با این حکم به عنوان سرپرست یکی از مهمترین معاونت‌های کانون که ادارهٔ نزدیک به ۹۰۰ مرکز فرهنگی‌هنری کانون در سراسر کشور کشور را بر عهده دارد منصوب شده است. علیرضا حاجیان‌زاده در این حکم از سرپرست جدید این معاونت خواسته است تا با مشارکت و هم‌فکری شورای سیاست‌گذاری فرهنگی در جهت تحقق اهداف مورد اشاره‌اش قدم بردارد.
نارضایتی از فعالیت کانون در دولت دهم
شناسایی استعداد‌ها، رشد خلاقیت و نوآوری، ایجاد فضای پویا و با نشاط، بهره‌مندی از فن‌آوری‌های نوین و ایجاد جذابیت‌های لازم برای کودکان و نوجوانان در محیط‌های پرورشی کانون در حالی جزء اهداف کانون بر شمرده شده‌اند که به نظر می‌رسد کانون پرورش فکری در سالهای گذشته موفقیت شاخصی در این دسته از اهداف نداشته است.
هر چند در دولت دهم گزارش‌هایی مبنی بر رشد فعالیت‌های کانون پرورش فکری کودک و نوجوان مطرح می‌شد اما واقعیت اینست که در همان زمان هم برخی کار‌شناسان و مسوولان به ضعف عملکرد کانون انتقادهایی را وارد می‌دانستند.
به طور مثال یکی از انتقادات به مراکز کانون در شهرستان‌ها تبدیل شدن آن‌ها به فروشگاه‌های لوازم و التحریر بود. به گفته منتقدین به رغم آنکه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مؤسسه‌ای دولتی، فرهنگی و هنری زیر نظر وزارت آموزش و پرورش است، اما این موسسه در شهرستان‌ها هیچگونه برنامه فرهنگی برای دانش آموزان و نوجوانان نداشت. در حالی که تأسیس مراکز عرضه کتاب و آموزش‌های فرهنگی و هنری مخصوص کودکان و نوجوانان در نقاط مختلف کشور، همکاری با مؤسسه‌ها برای ایجاد بخش‌های ویژه کودکان و نوجوانان، تهیه و انتشار محصولات سمعی و بصری، تدارک وسایل و کلاس‌های آموزشی، تولید، خرید، توزیع، نمایش و فروش فیلم‌های سینمایی و تئا‌تر مخصوص کودکان و نوجوانان و توسعه و تکمیل کتابخانه‌های عمومی ثابت و سیار و ایجاد کتابخانه‌های پستی برای عرضه کتاب مناسب به کودکان و نوجوانان در روستا‌ها و مناطق محروم از جمله وظایف این کانون است.
از سوی دیگر مهدی الماسی شاعر و نویسنده حوزه کودک و نوجوان نیز در تیرماه سال جاری با انتقاد در روند فعالیت‌های کانون در حوزه کتاب کودک و نوجوان گفته بود: «از مدت‌زمان دور چهره‌های بنامی در حوزه ادبیات کودک و نوجوان در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به طور پیوسته در زمینه چاپ آثارشان کار کرده و می‌کنند. این افراد با ایجاد کادری محدود مانع از ورود تعداد آثار بیشتر در عرصه ادبیات کودک و نوجوان می‌شوند. گویی جز این‌ها بنا نیست نویسنده دیگری در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان صاحب کتابی شود؛ بنابراین عرصه عملا در اختیار افراد معدودی در کانون قرار دارد و آثار دیگران با بهانه‌های بنی‌اسراییلی رد می‌شوند.»
وظیفه بالا سرانه مطالعه
نکته قابل تامل در نقش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اینست که در حال حاضر بنا بر بررسی ها داﻧﺶ آﻣﻮزان ایرانی عموما ﺗﻨﮫﺎ ﻣﻨﺒﻊ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ اطﻼﻋﺎت و ﯾﺎدﮔﯿﺮی ﻣﻔﺎھﯿﻢ آﻣﻮزﺷﯽ ﺧﻮد را ﻣﻨﺤﺼﺮ در ﮐﺘﺎب ھﺎی درﺳﯽ دﯾﺪه و روﺣﯿﻪ ﭘﮋوھﺶ و ﺗﺤﻘﯿﻖ، ﺧﺼﻮﺻﺎ ﺗﺮﻏﯿﺐ آﻧﮫﺎ ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﺘﺎب ھﺎی ﺧﺎرج از ﻗﺎﻟﺐ ھﺎی آﻣﻮزﺷﯽ ﻣﻮﺟﻮد وﻟﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن راه ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﻧﺒﺮده اﺳﺖ و در اﯾﻦ ﺑﯿﻦ ﺳﮫﻢ ﻣﻌﻠﻤﯿﻦ در ﻋﺪم اﺷﺎﻋﻪ اﯾﻦ ﻧﮕﺎه ﺟﺎی ﺗﺎﻣﻞ ﻓﺮاوان دارد و از آﻧﺠﺎیی که ﺧﻤﯿﺮ ﻣﺎﯾﻪ اﺻﻠﯽ ﻋﺎدت ﺑﻪ ھﺮ ﭼﯿﺰی ﺧﺼﻮﺻﺎ ﻋﺎدت ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در اﻧﺴﺎن ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ دوران ﮐﻮدﮐﯽ و ﻧﻮﺟﻮاﻧﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﺨﺶ اﻋﻈﻢ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ اﯾﻦ ﺧﻄﺎی ﺑﺰرگ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزش و ﭘﺮورش اﺳﺖ.
در این حال ﻣﺴووﻟﯿﺖ ﺑﺰرگ ﻣﺘﻮﻟﯿﺎن ﺗﻌﻠﯿﻢ و ﺗﺮﺑﯿﺖ ﺧﺼﻮﺻﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻓﺮھﻨﮕﯿﺎن و دﺳﺖ اﻧﺪرﮐﺎران اﻣﺮ ﺗﺮوﯾﺞ ﻓﺮھﻨﮓ ﮐﺘﺎب و ﮐﺘﺎب ﺧﻮاﻧﯽ ﺑﻪ وﯾﮋه ﻣﺮﺑﯿﺎن ﮐﺎﻧﻮن ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺳﻌﯽ در ﺟﺒﺮان ﺑﺨﺸﯽ از ﮐﺎﺳﺘﯽ ھﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﯿﻦ ﮐﻮدﮐﺎن و ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن را دارﻧﺪ، ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺗﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ.
اﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﻋﺪم رﻏﺒﺖ اﻋﻀﺎ ﺑﻪ اﻣﺎﻧﺖ ﮐﺘﺎب از ﮐﺘﺎب ﺧﺎﻧﻪ ھﺎی ﮐﺎﻧﻮن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺎﻣﻼ ﻧﮕﺮان ﮐﻨﻨﺪهای رو به افزایش است و ﺑﺮاﺳﺎس آﻣﺎر و ارﻗﺎم ﻣﻮﺟﻮد از وﺿﻌﯿﺖ اﻣﺎﻧﺖ ﮐﺘﺎب در ﻣﺮاﮐﺰ ﮐﺎﻧﻮن ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر اﯾﻦ ﺷﺎﺧﺺ در اﮐﺜﺮ اﺳﺘﺎن ھﺎی ﮐﺸﻮر از وﺿﻌﯿﺖ ﻣﻄﻠﻮﺑﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﻤﯽ ﺑﺎﺷﺪ. برخی صاحبنظران عدم نبود منابع جذاب، به روز و متنوع را علت این موضوع می دانند.
حال با روی کار آمدن دولت دهم و ریاست جدید آن علیرضا حاجیان‌زاده امیدواری برای بهبود شرایط کانون قوت گرفته است. وی در نخستین نشست خبری خود در پاسخ به این پرسش که در دوره‌های گذشته این انتقاد نسبت به نحوه عملکرد دو مدیر عامل کانون یعنی چینی فروشان و رضایی وجود داشت که زمینه‌ای برای ظهور و بروز استعدادهای جوان فراهم نکرده‌اند و آیا قراراست این حصار در دوره مدیریتی شما شکسته شود گفت: همواره براین باورم که تولیدات فاخر در کانون باید از مهمترین فعالیت‌های ما قلمداد شود که لازمه آن شناسایی استعدادهای جوان است. حال قصد داریم این وادی را پررنگ‌تر از گذشته کنیم تا کانون به مثابه محملی مناسب برای پرورش استعدادهای جوان قلمداد شود.
گفتنی است کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در دی ماه ۱۳۴۴ به عنوان سازمان فرهنگی، هنری، و ناسودبر، به ریاست فرح پهلوی بنیان نهاده شد. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان دارای گسترده‌ترین شبکه کتابخانه‌های کودکان و نوجوانان است و نیز از مهمترین تولیدکنندگان و ناشران کتاب‌های کودکان و نوجوانان در ایران به شمار می‌رود. کانون همچنین تهیه‌کننده برخی فیلم‌ها و سایر فرآورده‌های فرهنگی برای کودکان و نوجوانان است که پس از انقلاب، به‌عنوان نهادی دولتی و وابسته به وزارت آموزش و پرورش به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
