
به گزارش خبرگزاری مهر، اختتامیه ششمین جشنواره تجسمی فجر امروز یکشنبه چهارم اسفندماه ساعت ۳۰: ۱۸ در تالار وحدت برگزار میشود و برگزیدگان جشنواره در رشتههای نقاشی، نگارگری، خوشنویسی، مجسمه سازی، سرامیک هنری، عکاسی، کاریکاتور، پوستر، تصویرسازی و فیلمهای مستند تجسمی معرفی میشوند.
همچنین برگزارکنندگان جشنواره تجسمی فجر در صددند شاخص هنرهای تجسمی شامل غلامعلی مکتبی (تصویرگر)، ابراهیم حقیقی (طراح گرافیک)، محمدباقر آقامیری (نگارگر)، جواد علیزاده (کاریکاتوریست)، طاهر شیخالحکمایی (مجسمه ساز) و ایرج اسکندری (نقاش) تجلیل میشود.
هنرمندان راضی نیستند
به گزارش مهر هنرمندانی که قرار است امروز از آنها تجلیل شود، چندان از این مراسم راضی نیستند. روز گذشته ایرج اسکندری، هنرمند نقاش که چند وقتی است نمایشگاهی از آثارش در موزه هنرهای معاصر برپا شده است در گفتگو با مهر در مورد این جریان گفت: هفته پیش من را در جریان این موضوع قرار دادند. وی افزود: «به هرحال بعد از سالها دوستان به یاد ما افتادند و قرار است در یک برنامه اینچنینی از من هم تجلیل شود».
اما محمدباقر آقامیری، هنرمند پیشکسوت عرصه نگارگری ایران از این موضوع بیخبر است و گفت: «تا الان به من چیزی نگقتهاند و نمیدانم که به جلسه آنها بروم یا نروم. این کارشان اصلا خوشایند نیست که یک روز قبل از برگزاری چنین برنامهای از ما دعوت به عمل آورند».
غلامعلی مکتبی، پیر تصویرگری ایران نیز از جزئیات این برنامه بیاطلاع است و گفت: «من از زبان خبرنگاری شنیدم که قرار است از من تجلیل شود». وی افزود: «هنوز به طور کامل از چند و چون برنامه خبر ندارم و در تکاپوی این هستم که بروم یا نروم».
جواد علیزاده نیز گفت: «ابتدا باید بسیار بسیار از دوستانمان در جشنواره تجسمی فجر تشکر کنم که به یاد من هم بودهاند ولی این جوایز کلا من را خوشحال نمیکند». وی افزود: «دو سه روز پیش شنیدم که قرار است از من در مراسم اختتامیه ششمین جشنواره تجسمی فجر تجلیل به عمل آید. به هرحال بعد از قرنی کسی هم به یاد جواد علیزاده بود و اینجالب است. من همیشه بدون داشتن هیچ چشمداشتی کار کرده و میکنم و هیچگاه به دنبال اینگونه جوایز نبودم». علیزاده در پایان به شوخی گفت که تا جایزه به دستش نرسد باور نخواهد کرد که او نیز در میان تجلیلشوندگان است زیرا چند ماه پیش هم معاونت مطبوعاتی قرار بود از وی تجلیل کند که در شب آخر به این نتیجه رسیدند که تجلیل نداشته باشند، بهتر است.
این اولین بار نیست که هنرمندان نسبت به جشنواره فجر خوشبین نیستند. پیشتر نیز آیدین آغداشلو، هنرمند پیشکسوت کشور درباره جشنواره فجر گفته بود: «گمان میکنم برای داوری در چند و چون وضعیت هنری نیاز به پسزمینهای است و گردآوری کردن تعدادی آثار کنار یکدیگر باعث میشود که پس زمینهای برای نقد آثار فراهم شود، گرچه همواره پیش میآید که جشنوارههایی با حساب و کتاب نباشند و به صورت پراکنده آثار خود را ارائه کنند. ولی من برگزاری همان جشنوارهها را هم به نبودنش ترجیح میدهم».
هر چند انتصاب «علی مرادخانی» به عنوان معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت یازدهم به خاطر کارنامه قابل قبول وی در عرصه موسیقی طی سالهای گذشته، باعث خرسندی و استقبال بسیاری از هنرمندان و بازگشت اعتماد آنها به فعالیتهای هنری شد، اما میزان بودجه تخصیص داده به هنرهای تجسمی مورد رضایت فعالان این عرصه نبود. در همین زمینه علی مرادخانی، معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد نیز در مراسم اختتامیه بیست و نهمین جشنواره موسیقی فجر به لزوم تخصیص یک درصد از بودجه عمرانی کشور به بخش هنرهای تجسمی تاکید کرد.
این در حالیست که هنرمندان اغلب زمینهها از عملکرد مدیران دولت دهم ناراضی هستند، ضمن اینکه بنا به دلایل مختلف مسئولان قبل بدهی سنگینی برای معاونت هنری فعلی باقی گذاشتهاند. به نظر میرسد که بدهیهای سنگین یاد شده ناشی از سوء مدیریت است؛ به خصوص که رویکرد مدیران دولت دهم مبتنی بر برگزاری انواع و اقسام برنامه روبنایی، همچون جشنوارههای متعدد بود که نه تنها نتیجهای برای مردم و هنرمندان در پی نداشت، بلکه بودجه نحیف هنر کشور را با بحران نگران کنندهای مواجه کرده است. به طوری که به عنوان نمونه مرکز هنرهای تجسمی با بدهی شش میلیاردی به دولت یازدهم تحویل داده شد.
طرح شایسته وزارت ارشاد
بر اساس طرحی که وزارت ارشاد در لایحه بودجه سال ۱۳۹۳ پیشنهاد داده کلیه دستگاههای اجرایی و مؤسساتی که از بودجه عمومی کشور استفاده میکنند، مکلفند حداقل یک درصد از اعتبارات تملک داراییهای سرمایهای خود را به منظور حمایت از هنرمندان و تولیدات ملی و رعایت هر چه بهتر معماری اسلامی در ساختمانها و انتقال پیامهای فرهنگی و معنوی به ساخت و خرید آثار هنری منقول و غیرمنقول اختصاص دهند. این آثار باید منحصراً تولید هنرمندان ایرانی باشد. انتخاب و تقویم آثار بر طبق آیین نامه اجرایی خواهد بود که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تدوین و پس از تأیید معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور به تصویب هیأت وزیران میرسد.
سالهای بسیاری است که بحث اقتصاد هنر یکی از دغدغههای هنرمندان محسوب میشود. بسیاری از هنرمندان عرصه تجسمی از نداشتن امکان فروش آثارشان گلایه دارند. به طور حتم اجرایی شدن این قانون، حمایت بسیار بزرگی از هنرمندان کشور محسوب میشود.
گفتنی است در دولتهای پیشین هم طرحهایی مشابه به تصویب رسیده بود اما به دلیل ضعفهایی که داشتند هیچگاه تصویب نشدند. به گزارش تسنیم، مجلس ششم شورای اسلامی در سال ۱۳۸۲ مصوبهای را به تصویب رساند که براساس آن سازمانها، نهادها و دستگاههای دولتی میتوانند نیم درصد از اعتبارات عمرانی خود را صرف ارتقای هویت ظاهری و سیمای داخلی بناهای خود کنند که خرید آثار هنری هم بخشی از آن است. این قانون مدتها در مناقشه دولت و مجلس قرار داشت تا مجمع تشخیص مصلحت نظام در سال ۸۴ این قانون را به تصویب رساند اما از آنچه که در تصویب این قانون کلمه «ملزم» لحاظ نشده بود، هیچگاه از سوی نهادهای دولتی که از بودجه کل کشور استفاده میکنند جدی تلقی نشد و به سرانجامی نرسید.
سال ۱۳۸۸ و در ابتدای کار دولت دهم، پس از بررسی و بحث درباره طرح خرید آثار هنری در کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی، قانونی در مجلس به تصویب رسید که طبق آن وزارتخانهها و ارگانهای دولتی مجاز شدند نیم درصد از بودجه خود را به خرید آثار هنری اختصاص دهند. بر این اساس دستگاههای دولتی و سفارتخانهها این امکان را داشتند که ویترینی از صنایع دستی و آثار هنری در مجموعه ذیربط خود ایجاد کنند.
اما باز هم ملزم نبودن دستگاهها برای خرید آثار هنری باعث شد این مصوبه آنگونه که مد نظر بود اجرایی نشود. بسیاری از وزارتخانهها به دلیل ملزم نبودن و ضروری ندانستن این موضوع، برای خرید آثار اقدام نکردند و همین مسئله باعث شد مسئولان به فکر ارائه طرح جدیدی به مجلس بیفتند. طرحی که با کم کردن میزان بودجه اختصاصی، دستگاهها را ملزم میکرد از محل بودجه اعتبارات عمرانی، آثار هنرمندان را از گالریها، نمایشگاهها و اکسپوها خریداری کنند.
در سال ۱۳۹۰ مجلس آییننامهای مبنی بر اختصاص یکدهم درصد از اعتبارات عمرانی ساختمانی دستگاههای اجرایی به خرید آثار هنری را به پیشنهاد مشترک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تصویب کرد. بر اساس این مصوبه کلیه دستگاهها و مؤسسات متعلق به قوای سهگانه موظف شدند حداقل یک دهم درصد از اعتبارات عمرانی ساختمانی خود را به منظور رعایت هر چه بهتر معماری اسلامی در ساختمانها و انتقال پیامهای فرهنگی و معنوی به خرید آثار هنری منقول و غیرمنقول اختصاص دهند.
در این قانون، نگارخانهها به عنوان مهمترین مراکز عرضه و فروش آثار هنری، اکسپوهایی که توسط بخش خصوصی برگزار میشود و اکسپوهایی که با حمایت دولت برگزار نمیشوند به عنوان بسترهای خرید آثار هنری تعیین شد که فعالیت بیشتر نگارخانهها، افزایش آنها و برگزاری منظم اکسپوها عواملی بودند که میتوانستند در جهت تحقق اجرایی شدن این قانون موثر باشند.
همه اینها در حالیست که حسن روحانی چه به عنوان نامزد ریاست جمهوری در زمان تبلیغات انتخاباتی و چه پس از آن به عنوان رییس دولت یازدهم همواره در حمایت از هنر و هنرمندان وعده ها و شعارهای خوشایندی بیان کرده. حال باید دید در طول عملکرد دولت یازدهم انتظارات و امیدواریهای هنرمندان به کجا خواهد رسید.