در آستانه برگزاری همایش بین المللی صنعت خودرو در ایران، روز گذشته در حالی برخی خبرگزاری ها از حضور شتابان شرکت های مختلف خارجی در بازار داخلی خبردادند که بسیاری از فعالان و کارشناسان صنعت خودرو ضمن گله از سیاست های اعمال شده در بازار و تولید خودرو، مشکل اصلی این صنعت در کشور را عدم مدیریت و سوء استفاده های موجود در سطح کلان بازار تولید و عرضه دانسته اند.
اگرچه وزیر صنعت به آینده و ایجاد دوباره روابط با شرکت های بزرگ خارجی ابراز خوشبینی کرده است، اما همچنان از تغییرات تازه و سازنده در نحوه سیاست گذاری و حضور بخش دولت و همچنین مداخله این بخش در تولید و عرضه خودرو خبری نیست.
روزگذشته وزیر صنعت ، معدن و تجارت با انتقاد از کسانی که معتقدند صنعت خودرو را به راحتی می توان کنار گذاشت، این افراد را دوستانی با اطلاعات ناکافی دانست.
به گزارش ایرنا، محمدرضا نعمت زاده روز شنبه در مراسم گشایش همایش بین المللی صنعت خودرو با اشاره به سهم به سزای این صنعت در تولید ارزش افزوده در بخش صنعت و تولید ناخالص داخلی کشور گفت: “این صنعت نه تنها نباید مورد بی مهری قرار گیرد ، بلکه باید همه تلاش کنیم در صورت وجود نارسایی و مشکلات آن را رفع کرده تا همچون گذشته افتخار آفرین بوده و حتی افتخار آفرین تر شود.”
به نوشته خبرگزاری دولت، وی در ادامه خواستار توجه برنامه ریزان و سیاستگذاران کلان کشور به موضوع خودرو شد.
وزیر صنعت ، معدن و تجارت ظرفیت تولید سالانه خودرو ایران را یک میلیون و۸۰۰ هزار دستگاه اعلام کرد و گفت: “این رقم در سال ۲۰۱۱ به یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه رسید. ارزش تولیدات خودروی کشور در سال ۲۰۱۱ ، ۲۵ میلیون دلار بود که پس از صنایع نفت و گاز، پتروشیمی و بانکداری رده سوم را در کشور به خود اختصاص داد.”
وی در ادامه سخنان خود گفت : “اگر به صنعت خودرو توجه نشود همان مشکلات سال های قبل ادامه پیدا می کند.”
وزیر صنعت ، معدن و تجارت با ابراز امیدواری نسبت به این که تحریم ها به زودی برداشته شوند ، گفت : “شرکت های خارجی که برخی از آنها به عنوان میهمان دراین همایش حضور دارند ، باید بدانند که خودروسازی ایران بخش اعظمی از صنایع کشور را تشکیل می دهد و قصد پیشروی دارد. فرصت های خوبی است که اگر آنها همکاری و مشارکت کنند می توان خودرو را از نظر کیفی و کمی ارتقا داد ، در عین حال کمکی نیز برای صادرات خواهد بود.”
وزیر صنعت ، معدن و تجارت در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این که به طور قطع قرارداد جدیدی را در حوزه قطعه سازی و خودرو بدون تعهد صادرات نخواهیم داشت، گفت: حتی می توان قراردادهای قبلی را الحاقیه زد. به طوریکه به شرط حضور جهانی خودرو ایران و تقویت حضور صادرات ، خودرو ایران جهانی خواهد شد .”
وی با تاکید بر فعال بودن بخش ایمنی و ضرورت تلاش در جهت ارتقای این بخش گفت: چند سال پیش راه اندازی مرکز آزمون خودرو به تصویب رسید، اما متاسفانه اقدام خاصی نشده است و به همین دلیل ما تاکنون دو جلسه دراین خصوص برگزار کرده ایم و شخصا نیز این کار را پیگیری می کنم .اگر قصد صادرات خودرو را داریم باید مرکز آزمون خودرو را نیز داشته باشیم.”
وی همچنین با تأکید بر جلب رضایت مشتریان رضایت مردم از کیفیت محصولات را یک امر ضروری دانست و در خصوص ضرورت بازرسی فنی و تقویت این بخش و بازپس گیری خودروهای ایراد دار از مشتری و تحویل خودروی نو درعین اطمینان از سلامت آن گفت: “باید به گونه ای مدیریت کنیم که در کلاس جهانی مطرح شوید و به نوعی world class شوید.”
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در حاشیه این همایش با اشاره به لغو تحریم حوزه صنایع خودرو ایران گفت: “هم اکنون شرایط مناسبی برای حضور خودروسازان جهانی در ایران فراهم شده و آنها نیز خواهان تحقق این موضوع هستند.”
محسن صالحی نیا با اعلام حضور پژو و رنو از شرکت تعدادی دیگر از خودروسازان و قطعه سازان علاقه مند به بازار ایران خبرداده و گفت: “با توجه به توافقات صورت گرفته در مذاکرات ژنو توسط ایران و گروه ۱+۵ در حال حاضر شرایط مناسبی برای همکاری مشترک میان خودروسازان ایرانی و خارجی فراهم شده است.”
توافقات جدید با رنو و پژو
همچنین به نوشته خبرگزاری مهر، نعمت زاده در مورد مذاکرات ایران با رنو و پژو از ورود خودروهای جدید به بازار ایران خبر داده و گفت:”رنو و پژو خودروهای جدیدی را با کمک خودروسازان ایرانی به بازار عرضه خواهند کرد. این دو خودروساز از جمله شرکت‌هایی هستند که از سال های دور با شرکت‌های خودروسازی ایران همکاری داشتند اما به خاطر تحریم اجباری مجبور به قطع رابطه با ایران شده بودند. “
وی در ادامه سخنان خود در خصوص تداوم تولید خودروهای قبلی تولیدی رنو و پژو در ایران یا تولید خودروهای جدید مشترک، تصریح کرد: “خودروسازان ایرانی با همکاران خارجی خود در این زمینه تصمیم گیری خواهند کرد اما در کلیات مذاکرات، قرار بر این شد که محصولات جدیدی از رنو و پژو به بازار ایران عرضه شود و خودروهایی که در این دو برند پیشرفت داشتند نیز به بازار ایران وارد شود. دلیلی بر عدم همکاری خودروسازان ایرانی با شرکت‌های خارجی وجود ندارد مگر این که خودروسازان خارجی شرایط خاصی را مطرح کنند که مورد قبول خودروسازان داخلی نباشد.”
بازگشت بنز آلمان به ایران
از سوی دیگر خبرگزاری وابسته به سپاه پاسداران در گزارشی با اشاره به توقف تولید پژوه ۴۰۵ در کشور از بازگشت بنز آلمان به صنعت خودروسازی کشور خبر داده و به نقل از مدیرعامل ایران خودرو نوشت: “در ۳ ماهه سال بعد اولین محصول جدید خود را به بازار ارائه می‌کنیم.”
به گزارش تسنیم، هاشم یکه‌زارع مدیرعامل شرکت ایران‌خودرو در حاشیه همایش بین‌المللی صنعت خودروی ایران گفت: “پژو در طول ۲ سال گذشته به خاطر تحریم‌ها نتوانست همکاری مناسبی را با صنعت خودروسازی کشور داشته باشد، اما امروز با رفع تحریم‌ها این موانع برطرف شده است به نحوی که در قالب همکاری‌های مشترک درصددیم محصولات جدید را به بازار معرفی و انتظارات مردم را پاسخ دهیم. علاوه بر همکاری با شرکت‌های فرانسوی درصددیم با تعدادی از شرکت‌های آلمانی نیز تعاملاتی را انجام دهیم اما این امر بعد از رفع کامل تحریم‌ها میسر خواهد شد. “
یکه‌زارع با تاکید بر اینکه شرکت مرسدس‌بنز به بازار ایران بازخواهد گشت تصریح کرد:” با برنامه‌ریزی در روند تولید محصولات توانسته‌ایم افزایش روزانه ۵۳ درصدی محصولات خود را محقق کنیم اما این امر کافی نبوده و تا پایان سال این افزایش روزانه را به ۷۵ درصد خواهیم رساند.”
یکه‌زارع ضمن بیان این مطلب که تولید یک محصول ۱۷ تا ۲۴ ماه زمان لازم دارد گفت: “در ۳ ماهه سال بعد اولین محصول جدید خود را به بازار ارائه می‌کنیم. البته در کنار این محصول جدید محصول مشترکی نیز با فرانسه در سایت ایران‌خودرو در دست تولید است که ۸۰ درصد این محصول در زنجیره جهانی عرضه خواهد شد.”
تأثیر مشکلات داخلی؛ بیش از تحریم
یکه زارع علل کاهش تولید شرکت‌های خودروساز را مقررات بانکی عنوان کرد و گفت: “تحریم سهم ناچیزی در مشکلات صنعت خودروسازی داشته است بلکه باید بگویم مقررات بانکی، کمبود نقدینگی و عدم ارائه تسهیلات باعث شده تا خودروسازان نتوانند جوابگوی مشتریان خود باشند. با تعاملات صورت گرفته از طریق وزارت صنعت، معدن و تجارت و دولت امیدواریم مشکلات چرخه تولید شرکت‌های خودروساز برطرف و در آینده افزایش حجم تولید به وجود آید.”
آینده مبهم بازار
اما دیگر منابع خبری کشور با انتشار مطالبی متفاوت با آنچه از سوی مدیران کشور مطرح شده است همچنان از وضعیت خودرو در کشور ابراز نگرانی کرده و با دیده تردید به اتفاقات پیش رو می نگرند.
همشهری آنلاین در مطلبی با عنوان “رفع تحریم‌ها، قفل مقاومت خودروسازان را می‌شکند؟ خودرو در جاده مه‌آلود قیمت” با اشاره به انتظارات مطرح شده پس از توافق هسته‌ای ژنو و تأکید بر سر لغو تحریم صنعت خودروی ایران نوشت: “این انتظار برای مصرف‌کنندگان ایجاد شده که بازار خودرو با چاشنی کاهش‌قیمت، تغییراتی را تجربه کند اما واکنش خودروسازان و نظر کارشناسان نشان می‌دهد که تحقق این انتظار چندان امکان‌پذیر نیست.”
بنابراین گزارش، خودروسازان و فعالان این صنعت در عین استقبال از تأثیر مثبت موافقت‌نامه ژنو بر رونق تولید، افزایش عرضه، آرامش بازار و کاهش قیمت اغلب کالاها و خدمات، معتقدند که قادر نیستند بیش از این قیمت‌ها را کاهش دهند. شاید در این راستاست که اخیرا خودروسازان داخلی با ارائه درخواست جدید افزایش قیمت به شورای رقابت ۷۰درصد مشکلات تولید و عرضه خودرو را خارج از چارچوب تحریم‌ها تلقی کرده و با استناد به زیان انباشته سال‌های گذشته خود بر تثبیت و حتی افزایش قیمت برخی خودروهای داخلی اصرار دارند.”
در بازار خودروهای وارداتی نیز افزایش فروش نقدی و اقساطی خودرو توسط نمایندگی‌های رسمی شرکت‌های خارجی به‌دلیل کاهش قدرت خرید مشتریان قادر نبوده تا رونق چندانی را به بازار خودروهای گران ببخشد. کارشناسان بازار خودرو مقاومت شرکت‌های خودروسازی داخلی و واردکنندگان انحصاری خودروهای خارجی در برابر شکست قیمت‌ها را عامل اصلی رکود حاکم بر بازار خودرو قلمداد کرده و ازچشم‌انداز مبهم بازار و احتمال کاهش تدریجی و محدود و زمانبر قیمت خبر می‌دهند.
نه به کاهش قیمت‌ها
همشهری در ادامه به به نقل از هاشم یکه‌زارع مدیرعامل ایران خودرو نوشت:”رفع تحریم‌ها بیش از آنکه تأثیری در کاهش قیمت خودرو داشته باشد، در تثبیت قیمت‌ها مؤثر خواهد بود و خودروسازان تلاش خواهند کرد تا قیمت‌ها را ثابت نگه دارند. ۹۲درصد هزینه‌های تولید مربوط قیمت قطعات و مواد اولیه دارای ارزبری بالاست، بنابراین با لغو تحریم‌ها، افزایش تأمین مواد اولیه موجب افزایش تولید و کاهش هزینه‌های سربار خواهد شد و عملا تثبیت و نه کاهش قیمت خودروهای تولید داخل را شاهد خواهیم بود.”
تحریم؛ بهانه ای برای مافیای خودرو
همشهری همچنین با اشاره به نظرات فعالان بازار خودرو نوشت: “رویکرد شرکت‌های خودروسازی و واردکنندگان انحصاری خودرو مانع اصلی کاهش قیمت خودرو بوده و دپوی خودروهای تولید داخل در کف کارخانه و خودروهای وارداتی در انبارهای اطراف تهران موجب کاهش عرضه و بالا ماندن قیمت‌ها شده است.”
براین اساس حسین اردوخانی، عضو اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان اتومبیل تهران امکان کاهش قیمت‌ها در آینده نزدیک را رد کرد و گفت: “تاکنون اعمال تحریم‌ها بهانه‌ای برای افزایش کاذب قیمت خودروهای تولید داخل بوده اما اکنون نیز تنها امکان کاهش جزئی قیمت‌ها آن هم در چند‌ماه آینده وجود دارد.”
