دیوید کوهن، معاون وزارت خزانه‌داری ایالات متحده در امور تروریسم و اطلاعات مالی روز چهارشنبه، ۲۵ اردیبهشت‌ماه، اظهار کرد که از ۱۰ تیرماه سال جاری این کشور تمامی افراد و دولت‌ها را از فروش طلا به دولت ایران و شهروندان ایرانی منع می‌کند.
کوهن روز چهارشنبه به کمیته روابط خارجی سنا گفت که در این راستا آمریکا به ترکیه و امارات متحده عربی، دو کشور کلیدی فروشنده طلا به ایران، هشدار داده است تا فروش طلا به دولت ایران و شهروندان ایرانی را متوقف کند و توضیح داد: «ما به وضوح به دولت‌های ترکیه و امارات و همچنین بخش خصوصی و سایر فروشندگان طلا به ایران گفتیم که از ۱۰ تیرماه این تجارت باید تماما متوقف شود».
این خبر در حالی منتشر شد که هفته گذشته نیز اخباری مبنی بر طرح تحریم همه جانبه نفت ایران از سوی برخی نمایندگاه کنگره امریکا در رسانه ها منتشر شد.
تحریم همه جانبه نفت ایران
نمایندگان پیشنهاد دهنده این طرح که از دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه هستند، خواستار آن شدند که تمامی کشورهای دنیا از خرید نفت ایران منع شوند، در غیر این صورت ارتباطشان با بانک‌های آمریکایی قطع خواهد شد.
تعدادی از نمایندگان کنگره امریکا به دنبال طرحی برای تحریم کامل خرید نفت از ایران هستند. به گزارش نیویورک تایمز، بعد از اینکه تحریم‌های اقتصادی نتوانست جلوی برنامه اتمی ایران را بگیرد، تعدادی از حقوقدانان و تحلیل‌گران آمریکا به این نتیجه رسیده‌اند که ایران را از بازار جهانی نفت حذف کنند.
طراحان این طرح می‌گویند افزایش تولید نفت و گاز در خاورمیانه و شمال آفریقا می‌تواند اولین قدم برای عملی کردن بایکوت جهانی نفت ایران باشد. این طرح در صورت موفقیت می‌تواند ایران را از فهرست چهار کشور بزرگ تولیدکننده نفت جهان خارج کرده و به این ترتیب این کشور را به توقف برنامه اتمی‌اش وادار کند.
همچنین چهارشنبه گذشته، ۱۸ اردیبهشت پنج سناتور امریکایی طرحی را ارائه کردند که در صورت تصویب نهایی راه ایران به دلارهای نفتی انباشته‌شده در خارج را مسدود خواهد شد.
این نمایندگان بر این عقیده‌اند که ایران پول حاصل از فروش نفت را عموما به یورو در بانک‌های خارجی انباشته و با تبدیل آنها به ارزهای مختلف تحریم‌های بین‌المللی را دور می‌زند یا بودجه سنواتی خود را پایدار می‌کند. بر این اساس، جمهوری اسلامی از چند دهه فروش نفت معادل ۶۰ تا ۱۰۰ میلیارد دلار در خارج از ایران پس‌انداز کرده است.
گفتنی است پیرو طرح تحریم همه جانبه نفت ایران، کاخ سفید نیز گفت به دنبال گزینه‌هایی برای کاهش خرید نفت ایران توسط مشتریان خارجی است تا درآمد حاصل از فروش نفت این کشور تنزل یابد. در عین حال اعضای کابینه دولت اوباما و نمایندگان کنگره در حال پیدا کردن راه‌هایی هستند تا جلوی دریافت طلا و پول در قبال فروش نفت و گاز توسط ایران را بگیرند.
گفتنی است برخی از اقتصاددانان و دولتمردان که بعضی از آنان هم نماینده کنگره آمریکا هستند، با این طرح موافق نیستند چرا که به نظر آنان این برنامه می‌تواند بازار جهانی نفت را مختل کند، بین ایالات متحده و متحدانش اختلاف بیندازد و قیمت انرژی را ناگهان بالا ببرد.
تبادل نفت ایران با طلای ترکیه
پیش از این خبرگزاری‌های خارجی گزارش‌هایی در خصوص مبادله گاز ایران با طلای ترکیه منتشر کرده و در مواردی نیز گفته بودند که طلای ترکیه از کانال امارات وارد ایران می‌شود. پس از آن ترکیه اعلام کرد که تهران با پولی که از ترکیه بابت فروش گاز دریافت می‌کند، طلا خریده و آن را به ایران منتقل می‌کند.
به گزارش “رویترز” و بر اساس اطلاعات موسسه آمار ترکیه (TUIK) این کشور در ماه ژانویه هیچ طلایی به ایران نفروخته است. این موضوع در پی تنگ‌تر شدن حلقه تحریم‌ها از سوی آمریکا که تجارت فلزات قیمتی با ایران نیز شامل تحریم‌ها شد اتفاق افتاد. با آن‌که آمریکا به ترکیه فرصت شش ماهه داده است٬ که این فرصت تا ماه ژوئیه ادامه دارد٬ اما بانک‌ها و تجار سعی می‌کنند با احتیاط رفتار کنند.
اما موسسه آمار ترکیه می‌گوید که این کشور بر خلاف ماه ژانویه در ماه فوریه ۹/ ۱۱۷ میلیون طلا به ایران فروخته است. امارات متحده عربی راه انتقال این طلا به ایران است. به این ترتیب فروش طلای ترکیه به امارات از ۳۷۱ میلیون دلار در ژانویه به ۳/ ۴۰۲ میلیون دلار در فوریه افزایش یافته است. کل صادرات طلای ترکیه از ۴۶۶ میلیون در ژانویه به ۶/ ۵۵۱ میلیون در ماه فوریه رسید که افزایشی ۱۸ درصدی‌ست.
صادرات طلای ترکیه به ایران در سال ۲۰۱۲ به ۵/ ۶ میلیون دلار رسید که ۱۰ برابر سال ۲۰۱۱ بود. در همین حال صادرات طلا از ترکیه به امارات متحده عربی – که بیش‌تر آن برای ارسال به ایران بود- از ۲۸۰ میلیون به ۶/ ۴ میلیارد دلار افزایش داشت.
ترکیه به شدت به انرژی وارداتی وابسته است. این کشور که بزرگ‌ترین مشتری گاز طبیعی ایران است بیش از ۹۰ درصد صادرات گاز ایران را می‌خرد که معادل ۱۰ میلیارد متر مکعب در سال است. قرارداد گاز ترکیه با ایران ۲۵ ساله است.
گرچه ترکیه فروش طلا به ایران را تایید کرده است، اما همواره گفته این موضوع خارج اختیار دولت و مربوط به بخش خصوصی است.
