وزارت خارجه امارات روز دوشنبه ۱۶ اردیبهشت با صدور بیانیه ای با ادعای اینکه سفر هیات ایرانی به جزایر سه گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک “نقض آشکار حق حاکمیت و تمامیت ارضی امارات است،افزود: این اقدام تمامی تلاش های دو جانبه برای حل و فصل این موضوع را تحت الشعاع قرار می دهد.
در این بیانیه آمده است این گونه سفرها ماهیت این حقیقت را که ایران این سه جزیره اماراتی را غصب و در واقع اشغال کرده است، تغییری نمی دهد. خبرگزاری رسمی امارات متحده عربی (WAM) نیز روز گذشته گزارش داد که برای انتقال نگرانی و اعتراض دولت امارات به ایران،نماینده ای از وزارت خارجه این کشور با سفیر ایران در ابوظبی دیدار کرده است.
منصور حقیقت پور، نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اوایل اردیبهشت ماه با اعلام برنامه سفر هیئت دولت به این سه جزیره، خاطرنشان کرده بود: سفر به جزایر سه‌گانه در راستای وظیفه ذاتی این کمیسیون مبنی بر بازدید از مناطق حساس کشوربوده و از چندی پیش در دستور کار قرار دارد.
پیش از این اعضای کمیسیون امنیت ملی در تاریخ هجدهم اسفندماه سال گذشته به منظور سفر به جزایر سه‌گانه تا فرودگاه مهرآباد رفتند ولی به دلیل بارش برف شدید و لغو پروازها از ادامه سفر بازماندند.
از سوی دیگر، رامین مهمان‌پرست، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، روز گذشته ۱۷ اردیبهشت ماه در واکنش به این اعلام موضع امارات اعلام کرد که بازدید نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران از این جزایر که تحت کنترل و نظارت تهران است «موضوع داخلی ایران» به شمار می‌رود.
آقای مهمان‌پرست در این باره گفت: «سفر هیئت پارلمانی ایران به جزایر سه‌گانه در صلاحیت و مسئولیت جمهوری اسلامی قرار دارد و این جزایر تعلق ابدی به ایران داشته و خواهد داشت».
حاکمیت بی قید و شرط ایران بر جزایر
حاکمیت ایران بر جزایر سه گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک ریشه در دورهٔ امپراتوری‌های عیلامی، ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی دارد. در این دوران نظم و امنیت ایرانی (persianpax) بر سراسر این پهنه آبی خلیج فارس و جزایر آن حکم‌فرما بود. جزایر سه‌گانه در سال ۱۹۰۸ به طور کامل تحت اشغال بریتانیا به عنوان قیم رسمی امارات متصالحه در آمد اما تا سال ۱۹۷۱ هیچ یک از دولتهای وقت ایران این اشغال را قبول نداشته و ابوموسی به همراه تمب بزرگ و کوچک در تقسیمات کشوری ایران قرار داشتند.
در سال ۱۹۷۱ پس از توافق ایران و بریتانیا و پیش از خروج نیروهای نظامی بریتانیا از منطقه و تأسیس کشور امارات متحده عربی، ابوموسی به همراه تنب بزرگ و تنب کوچک پس از نزدیک به ۷۰ سال شکایت‌های مداوم دولت ایران علیه اشغال گری بریتانیا سرانجام به ایران بازگردانده شد.
در سال ۱۹۰۳ دولتهای هند و بریتانیا، شیوخ شارجه را که آن هنگام ازداشتن سرزمین بی‌بهره بود، وادار کردند که پرچم قبیله‌ای خود را در جزیره‌ها به اهتزاز در آورند. ایران اعتراض به این اقدام را تقریباً بلافاصله آغاز کرد تا سال ۱۹۷۰ که اعتراض‌های نیرومند ایران سرانجام بریتانیای کبیر را وادار ساخت تا از راه مذاکره این مساله را حل کند. مذاکراتی که توسط «سر ویلیام لوس» با ایران پیگیری شد، ماه‌ها ادامه یافت تا سرانجام به این نتیجه رسید که جزایر به ایران بازپس داده شوند.
بازگشت جزایره سه گانه به ایران روز ۳۰ نوامبر ۱۹۷۱ در شرایطی صورت گرفت که نیروهای ایرانی در جزیره ابوموسی مورد استقبال برادر حاکم شارجه قرار گرفتند. این اتفاق در شرایطی صورت گرفت که پادشاهی متحده بریتانیا هنوز مسئول روابط خارجی و دفاع سرزمینی اماراتی بود که چند روز پس از آن به امارات متحده عربی تبدیل شدند.
از سال ۱۳۸۱ که تحریف نام خلیج فارس ابعاد بیشتری گرفت عده‌ای برای صیانت از نام خلیج فارس راهکارهایی دادند از جمله پیشنهاد دادند که استان بوشهر به استان خلیج فارس تغییر نام پیدا کند. اما این پیشنهادها همواره با مخالفت بعضی نمایندگان و یا بعضی افراد روبرو شد. عده‌ای نیز پیشنهاد دادند که استان جدیدی متشکل از جزایر خلیج فارس بنام استان خلیج فارس به مرکزیت بوموسی تشکیل شود، اما همه این پیشنهادها تا کنون بلاتکلیف مانده‌است.
پس از سفر احمدی نژاد موضوع تشکیل استان خلیج فارس جدی تر شده‌است. و قرار است استان توریستی فرهنگی خلیج فارس با مرکزیت “بوموسو” تشکیل شود. در این طرح نام “ابوموسی” به “بوموسو” تغییر پیدا می‌کند؛ “بوموسو” در واقع ترکیبی از بوم یعنی مکان و سو ( Souw ) که دارای دو معنی است اگر آن را مخفف از سوز
( Souwz )بدانیم یعنی سبز و اگر آن را از سووز(Sooz ) بدانیم معنی سوزان و داغ می‌دهد؛ اما ابوموسی یک نام استعماری است.
در حالی که ایران روز سه شنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۱ در یک نشست خبری اعلام کرد که تمام نقاط استان هرمزگان از جمله جزایر سه گانه خلیج فارس سند مالکیت دارند، اما کشور امارات چندی یکبار به بهانه ای ادعای واهی مالکیت بر جزایر سه گانه ایران را مطرح می کند. این در حالیست که امارات تا کنون به دعوت مقامات ایران برای گفتگوی دوجانبه جهت رفع سوء تفاهم دولت امارات، پاسخی نداده است.
اهمیت استراتژیک جزایر سه گانه
ایران حاکمیت ۵٠درصدی یکی از مهمترین تنگه‌های بین‌المللی یعنی تنگه هرمز را داراست که نبض خلیج فارس را در دست دارد. جزایر سه‌گانه تنب بزرگ ، کوچک و ابوموسی سه جزیره از شش جزیره ایرانی هستند که به جزایر قوسی مشهور هستند. اهمیت این جزایر به خاطر موقعیت نظامی‌شان است که به عنوان دژ دفاعی تنگه هرمز قلمداد می‌شوند.حاکمیت شمالی تنگه هرمز از آن ایران و حاکمیت جنوبی از آن کشور عمان است.
جزایر سه گانه اهمیت خاصی در دفاع از ایران دارند و به لحاظ نظامی فوق العاده مهم و دارای موقعیت ویژه تدافعی هستند، البته نباید این اصل را نادیده گرفت که با دقت و تامل در جغرافیای طبیعی خلیج فارس درمی یابیم که قدر و ارزش نظامی جزایر سه گانه فقط برای ایران مهم است، نه برای سایر کشورها، از جمله دول حاشیه جنوبی خلیج فارس، چرا که ایران به تعدادی جزایر برخوردار از موقعیت ممتاز در تنگه هرمز در دهانه خلیج فارس حاکمیت دارد. از آن میان شش جزیره که زنجیره قوسی دفاعی ایران را تشکیل می دهند اهمیت بیشتری دارند. این جزایر عبارتنداز؛ هرمز، لارک، قشم، هنگام، تنب بزرگ و ابوموسی که در فاصله هایی نسبتا کوتاه از یکدیگر قرار دارند. یک منحنی فرضی که این جزایر را به یکدیگر وصل نماید، به درک برتری استراتژیک ایران در کنترل امنیت تنگه هرمز کمک بیشتری می کند.
