
در پی تحریمهای غرب علیه صادرات نفت ایران، مقامهای جمهوری اسلامی امید داشتند تا از طریق مشارکت بخش خصوصی بتوانند این تحریمها را دور بزنند، بنابرگزارشها با شدت گرفتن تحریمها نقش سپاهیان و مدیران ارشد امنیتی در دور زدن تحریمها پررنگتر از پیش شده است.به طوری که از زمان روی کار آمدن محمود احمدینژاد فعالیت شرکتهای وابسته به سپاه پاسداران در تمام عرصههای اکتشاف، استخراج و فروش محصولات نفتی به شکل چشمگیری افزایش داشته است.
اما تنگ تر شدن حلقه تحریم ها، حاصل مدیریت امنیتی بر صنعت نفت بود که اینک برای وصول درآمد نفتی کشور تنها گزینه معامله تهاتری باقی مانده است. در این رابطه احمد قلعهبانی، معاون وزیر نفت نیز می گوید، واردات غذا و دارو تنها شرط وصول درآمد صادرات نفتی است.
تحریمهای جدید نفتی و بانکی آمریکا و اروپا علیه ایران باعث نصف شدن صادرات نفت ایران در سال گذشته میلادی نسبت به سال ۲۰۱۱ شده است. همچنین بر اساس تحریمهای جدید ایران تنها مجبور است که پول حاصل از فروش نفت را برای خرید «اقلام مجاز» ( دارو و مواد غذایی) در همان کشور صرف کند.
خبرگزاری رویترز از قول منابع آگاه و با استناد به آخرین گزارش شرکت خدمات اطلاعات دریایی موسسه بینالمللی مطالعات انرژی و اقتصاد «اچ آی اس» گزارش داده که هم اکنون بالغ بر ۲۵ میلیون بشکه نفت بیمشتری ایران در نفتکشهای شناور در خلیج فارس انبار شده است.
یک منبع صنعت کشتیرانی اروپایی به خبرگزاری رویترز گفته است که افت صادرات نفت ایران تحت تاثیر تحریمهای نفتی غرب باعث شده است که حجم عظیمی از نفت تولیدی ایران در نفتکشهای لنگر انداخته در خلیج فارس انبار شود و انتظار میرود که این حجم افزایش یابد.
رادیو فردا با استناد به گزارش «اچ آی اس» نوشت: تخمین زده میشود هم اکنون ۱۰ ابرتانکر ایران هر کدام با ظرفیت حمل دو میلیون بشکه نفت همراه با یک تانکر نفتی کوچکتر با ظرفیت حمل یک میلیون بشکه نفت در آبهای خلیج فارس لنگر انداخته و به عنوان انبار ذخیره نفت بیمشتری ایران مورد استفاده قرار گرفتهاند.
این گزارش میافزاید آمارها نشان میدهد که احتمالا دو ابر تانکر دیگر نیز که قبلا به خلیج فارس اعزام شدهاند، به عنوان انبار نفت شناور در آب به خدمت گرفته شدهاند، چرا که این دو نفتکش مدت زیادی است که بدون هیچ حرکتی در ساحل خلیج فارس لنگر انداختهاند.
بر اساس این گزارش، با احتساب نفتکشهای بیحرکت، حجم نفت انبار شده بیمشتری ایران به ۲۵ میلیون بشکه میرسد. این تانکرها که متعلق به شرکت ملی نفتکش ایران هستند در نزدیکی بندر نفتی عسلویه، خارک و بهرگان لنگر انداختهاند. بیشتر این نفتکشها چهار ماه است که بدون حرکت ایستادهاند.
ظرفیت نفتکشهای شرکت ملی نفتکش ایران که تحت تحریم غرب است، بالغ بر ۷۶ میلیون بشکه نفت است. البته، طی هفتههای اخیر دو ابر نفتکش چینی نیز به این شرکت فروخته شده است. سال گذشته نیز چین دو نفتکش به این شرکت فروخته بود. همه این چهار نفتکش در چین ساخته شده بودند.
رادیو فردا مینویسد که از زمان اعمال تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا بر صادرات نفت ایران، این کشور ماهانه پنج میلیارد دلار از بابت افت صادرات نفت دچار زیان میشود.
در همین حال، رسانه های هند از قول مقامات این کشور از کاهش چشمگیر واردات نفت از ایران توسط دهلی نو خبر دادند.
هند، دومین مشتری نفتی ایران به رغم افزایش شش درصدی کل واردات نفت خام مورد نیاز خود طی سال مالی گذشته، واردات نفت خام از ایران را ۲۷ درصد کاهش داده است.
واردات نفت هند از ایران طی سال مالی گذشته منتهی به ۳۱ مارس، مجموعا ۱۳٫۳ میلیون تن بوده است، در حالی که طی سال مالی قبل آن ۱۸٫۱ میلیون تن نفت از ایران وارد کرده بود.
این گزارش میگوید که هند تحت تاثیر تحریمهای غرب علیه ایران نه میتواند پول نفت وارداتی از این کشور را با دلار حساب کند و نه با یورو. هم اکنون نیز مشکل مضاعفی ایجاد شده، به طوری که شرکتهای بیمه هندی از ارائه بیمه نامه به نفتکشهای حامل نفت ایران امتناع میکنند.
اتحادیه اروپا نیز که تا سال ۲۰۱۱ مشتری ۱۸ درصد از کل نفت صادراتی ایران بود، از اوایل سال گذشته واردات نفت از ایران را به شدت کاهش داد و از اول ماه ژوئیه کاملا متوقف کرد.
رویترز در گزارش جمعه، ۱۶ فروردین ماه خود مینویسد که انتظار میرود صادرات نفت ایران از روزانه ۸۱۰ هزار بشکه در ماه مارس به یک میلیون و هشتاد هزار بشکه در ماه آوریل افزایش یابد.
ویکتور شان، مشاور نفت در شرکت سنگاپوری «آی اچ اس»، به رویترز گفته است که با توجه به این نکته که تحریمهای آمریکا علیه ایران احتمالا سنگینتر خواهد شد، انتظار نمیرود که فروش نفت ایران افزایش یابد.