با خبر بیکارى بیش از سه‌هزار کارگر قالى‌بافى، بحران کارگرى در کشور همچنان در رأس اخبار اجتماعى و اقتصادى است. طی سالهای اخیر، هزاران تن از کارگران واحدهای تولیدی، صنعتی، کشاورزی، دامپروری و خدمات، به دلیل سوء مدیریت و بحران اقتصادی حاکم، کار خود را از دست داده‌اند.
در تازه‌ترین خبر، کاهش ۳۷/۵ درصدی دار قالی در بین مددجویان کمیته امداد امام خمینی خراسان رضوی با احتساب اینکه هر دار قالی برای سه نفر اشتغال‌زایی می‌کند، موجب بیکاری حدود سه‌هزار نفر از قالی‌بافان این استان شده است.
به گزارش ایلنا معاون اشتغال و خودکفایی کمیته امداد امام خمینی خراسان رضوی گفته است: دارهای فعال قالی در سالهای قبل از ۸۹ یک هزار و۶۰۰ مورد بوده است که این تعداد در سال جاری به ۶۰۰ مورد کاهش یافته است.
بحران کارگری در ماه‌هاى اخیر
هفته‌ی گذشته لایحه‌ی اصلاح قانون کار با محتوای اعتراض کارگران و فعالان در این زمینه، از سوی دولت به مجلس ارائه شد. پیش‌تر به گزارش خانه ملت، سید هادی حسینی تاکید کرده بود: “از مسئولین می‌خواهم به مشکلات کارگری رسیدگی کرده و حقوق از دست رفته‌ی کارگران صنعت فولاد را بدهند.”
همچنین، پرویز کاظمی، وزیر سابق رفاه از کاهش رشد اقتصادی از ۳. ۴ درصد در ۱۲ سال گذشته به ۱. ۳ درصد خبر داده است.
بسته شدن کارخانه‌جات
طی سالهای اخیر، هزاران تن از کارگران واحدهای تولیدی، صنعتی، کشاورزی، دامپروری و خدمات، به دلیل آنچه که ناظران، «نتیجه سوء مدیریت و پیامد تحریم اقتصادی» مى دانند کار خود را از دست داده‌اند.
مدتی پیش پرویز کاظمی، وزیر سابق رفاه و تامین اجتماعی ضمن اعلام «بیکار شدن ۶۱ هزار نفر در عسلویه» در گفت‌و‌گو با روزنامه جهان صنعت خاطرنشان کرده بود: “ما باید آمار عسلویه را در بیاوریم که در گذشته به چه صورت بو‌ه‌ایم و اکنون چگونه‌ایم؟ در گذشته ۶۵ هزار نفر در آنجا شاغل بودند که هم اکنون چهار هزار نفر شده‌اند.”
در پی تداوم بحران اقتصادی و تشدید موج تعطیلی واحدهای تولیدی و صنعتی کشور و همزمان با بیکاری هزاران کارگر، گزارش‌ها حاکی از آن است که مدتی پیش تولید کارخانه آب معدنی داماش گیلان به دلیل کمبود و گرانی مواد اولیه تولید بطری متوقف شده و تمامی کارگران این مجموعه در بلاتکلیفی به سر می‌برند.
نماینده کارگران آب معدنی داماش با اعلام این خبر به ایلنا گفته بود: “کارفرما به کارگران گفته است که تولید این کارخانه با وجود کمبود و گرانی مواد اولیه توجیه اقتصادی ندارد، از این رو تا رفع نهایی مشکلات کارخانه تولید را موقتا متوقف می‌کنیم.”
اوایل آبان ماه سال جاری کارگران نی‌بر دست از کار کشیدند. بر اساس این خبر کارگران فصلی «نی‌بر» کشت و صنعت شوش‌تر در اعتراض به عدم اجرای طرح طبقه بندی مشاغل برای چندمین بار متناوب طی یک سال اخیر ضمن یک اعتراض صنفی دست از کار کشده و تجمع کرده بودند.
تجمع ۱۵۰ کارگر کارخانه‌ی نساجی مازندران به عدم دریافت حقوق خود نیز از «بحران مالی» این صنعت پرده برداشت. به گزارش ایلنا، نصرالله دریابیگی، دبیر خانه کارگر مازندران با اعلام این خبر گفته بوده است: “نساجی مازندران پس از اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی و جریان خصوصی سازی به دلیل سوء مدیریت و عدم نظارت دولت و همچنین واردات بی‌رویه کالاهای مشابه تولیدات این کارخانه دچار بحران مالی شده است.” وی همچنین تصریح کرده: “نساجی مازندران در دو دهه گذشته بیش از ۷۰۰۰ کارگر داشته است که این تعداد طی چند سال اخیر به ۷۶۵ نفر کاهش یافته است.”
همچنین به گزارش دنیای اقتصاد، طبق آخرین آمار رسمی اعلام شده، تولید خودرو در هفت ماه ابتدایی امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۴۷ درصد افت کرده و با این شرایط، صنعت خودرو تنها یک قدم تا نصف شدن تولیدش فاصله دارد. آن طور که فعالان صنعت خودرو می‌گویند، رکود در این صنعت از زمستان سال گذشته آغاز و روز به روز هم وخیم‌تر شده است، تا جایی که قیمت خودرو در بازار بیش از ۱۰۰ درصد رشد را در عرض کمتر از یکسال به خود می‌بیند و خطوط تولید مانند سالهای گذشته رونق ندارد.
آخرین اخبار دریافتی نیز حاکی از بیکاری ۳۰۰۰ نفر از کارگران پرند است. به گزارش سایت اقتصاد ایرانی، برخی مدیران صنعتی این شهرک صنعتی اظهار داشتند تنها با ۲۰ درصد توان واقعی خود فعالیت می‌کنند. براساس گفته یکی از کارخانه داران این شهرک صنعتی، “واحدهای صنعتی بین ۵۰ تا ۷۰ درصد کارگران خود را تعدیل کرده‌اند.”
این همه در حالیست که مدتی قبل، بنا بر گزارش ایلنا، نماینده کردکوی و بندرگز به مشکلات رکود صنعت کشور اشاره کرده و گفته بود: “احمدی‌نژاد با عدم واریز هزینه‌های درآمد هدفمندی یارانه کاری کرد که امروز صنایع کشور یا ورشکست شده‌اند و یا درآستانه ورشکستگی قرار دارند و اگر در این زمینه فکر و تدبیری نشود قطعا این چند واحد صنعتی باقی‌مانده نیز به زودی اعلام ورشکستگی خواهند کرد.”
آمار بیکاری؛ سقوط شاخص رفاه
محمد جواد نظری مهر عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در مصاحبه با ایلنا، با بیان این مطلب که در حال حاضر ۹ میلیون بیکار و جویای کار در کشور داریم تصریح کرده بود: “دولت با عدم پرداخت هزینه‌های بخش صنعت و کشاورزی کاری کرده است که همچنان به تعداد بیکاران در کشور افزوده می‌شود.”
در گزارش سال ۲۰۱۱ مؤسسه پژوهشی لگاتوم (Legatum) که یک موسسه پژوهشی سیاست‌گذاری در لندن است، ایران بین ۱۱۰ کشور جهان جایگاه ۹۷ را به خود اختصاص داده بود. اما در آمار سال ۲۰۱۲ این موسسه، ایران جایگاه صد و دوم را به خود اختصاص داده است. دلیل صعود جایگاه ایران به رتبه‌ی ۱۰۲ در گزارش امسال لگاتوم، افزایش ۳۲ کشور به فهرست شاخص رفاه این موسسه عنوان شده است.
تعیین شاخص رفاه از سوی این مؤسسه با محاسبه هشت شاخص اقتصاد؛ آموزش و پرورش، کارآفرینی و فرصت شغلی، شیوه حکومتداری، تندرستی، آزادی‌های فردی، امنیت و آسایش و سرمایه اجتماعی انجام می‌شود.
ناظران با اشاره به رابطه‌ی مستقیم میان بیکاری و افزایش ارتکاب جرم و جنایت، هشدار مى دهند در صورت ادامه‌ی روند افزایش بیکاری در ایران، و ادامه‌ی عملکرد ناصحیح ارگان‌ها در زمینه‌های «سرمایه اجتماعی»، « کارآفرینی و فرصت شغلی»، «شیوه‌‌ی حکومتداری» و غیره، شاهد بروز فاجعه‌ای بزرگ و عمیق در سطح کشور خواهیم بود.
